Home / 2016 (page 11)

Yearly Archives: 2016

سەرەتایەك لەسەر بنەرەتی میژوویی و شارستانیەتەكان

سەرەتایەك لەسەر بنەرەتی میژوویی و شارستانیەتەكان نووسینی محمود شاكر وەرگێڕانی نهاد جلال حبیب الله لێكۆڵەران مێژووی گشتی مرۆڤ دابەش دەكەن بۆ دوو بەشی سەرەكی ‌و بە یەكەمیان دەڵێن (مێژووی كۆن) ‌و بە دوووەمیان دەڵێن (مێژووی نوێ)، مێژووی كۆن بەشی هەرەزۆری مێژووی مرۆڤایەتی لەخۆ دەگرێت لە دوورترین ماوەی دەركەوتنەوە پێش سەدان …

Read More »

سەیر و سەمەرەکانی ئافرەتان لە مێژوودا

ماموستا یاسین احمد – وه‌رگێری ماڵپه‌ر ١.شاژن فاندین، فەرمانی دا سەرتاشەکەی بۆ ماوەی سێ ساڵ بەند بکرێت تا کەس نەزانێت قژی سپی بووە ٢. شاژنی ڤکتۆریا فەرمانی دا ھەموو شەقامەکانی کوین پارک گوڵاو رێژ بکرێت بەبۆنەی سەردانی کردنی شاژن و شازادە ئەلبرت بۆ  ئەو شارە .. ٣. شاژنە کچەکە (العزرا) …

Read More »

بەوێنە.. زانیاری لەسەر ئەو 10 فەرمانڕەوایەی لە هیتلەر ترسناكترو دڕەندەتر بوون

‌ رۆژنامەی ئیندیپێندتی بەریتانی لەلێكۆڵینەوەیەكیدا، ئەوەی بڵاو كردۆتەوە كە 10 كەسایەتی و سەركردەی وڵاتان لەكاتی فەرمانڕەوایی خۆیاندا خراپتربوون لە ئەدۆڵف هیتلەر. 1- جەنگیزخان : دامەزرێنەری ئیمراتۆرییەتی مەغۆل كەبەگەرەترین ئیمبراتۆرییەت دادەنرێت، بەهۆی كوشتن و وێرانكارییەوە، بوو بە بەرفراوانترین ئیمیراتۆرییەت لەو سەردەمەداو ساڵی 1227 كۆچی دووای كردووە. 2- جۆزیف ستالین : دووەم …

Read More »

باشووری كوردستان : وڵاتی داخراو

سەلام ناوخۆش وڵاتی داخراو وڵاتێكە كە لە ڕووی جیۆگرافیەوە ناكەوێتە سەر دەریا تا دەنگی بە دەرەوە بگات . ئەو دەوڵەتە چواردەورەی بە زەوی داپۆشراوە یا لە تەرەفێكەوە ڕووبارێكی داخراو هەیە ، بەڵام ئەم ڕووبارە دەرفەتی بۆ دروست ناكات لە سنووری خۆی دەربچێت. لە هەندێ ژێدەردا وڵاتی داخراو بە وڵاتی حەبسكراو …

Read More »

ئەوەی پێویستە لەبارەی کاستڕۆوە بیزانی

ئەوەی پێویستە لەبارەی کاستڕۆوە بیزانی فیدڵ ئه‌لیخاندرۆ كاسترۆ روز، له‌ 13ی ئاب/ ئۆگستۆسی 1926 له‌دایكبووه‌، ته‌مه‌نی 32 ساڵ بوو، كاتێك كۆتایی به‌ فه‌رمانڕه‌وایی دیكتاتۆرییهت هێنرا له‌ كوبا. دواتر كاسترۆ، به‌ ڵێنی ئه‌نجامدانی هه‌ڵبژاردنێكی دیموكراتی و ئازادى به‌ خه‌ڵكدا و رایگه‌یاند هه‌ڵبژاردنه‌كه‌ له‌ ماوه‌یه‌كی نزیك ئه‌نجامده‌درێت، به‌ڵام دواتر كاسترۆ بۆ ماوه‌ی …

Read More »

فیدل کاسترۆ ته‌مه‌نێك له‌ دژایه‌تیی هه‌ژموونگه‌رایی ئه‌مه‌ریكادا

فیدل کاسترۆ ته‌مه‌نێك له‌ دژایه‌تیی هه‌ژموونگه‌رایی ئه‌مه‌ریكادا نوسینی:شوان هەورامی فیدل ئه‌لیخاندرۆ كاسترۆ له‌ 3 / 8 / 1928 دا له‌ دایك و باوكێكی ئیسپانیایی جوتیار هاته‌ دنیا ، كه‌ پێشتر كۆچیان بۆ ئه‌و وڵاته‌ كردبوو . له‌ ساڵی 1945 دا چووه‌ زانكۆی هاڤانا و خوێندنی یاسای ده‌ستپێكرد و له‌ ساڵی …

Read More »

ئیمانوێل كانت وفه‌لسه‌فه‌ی مێژوو

وه‌رگێڕانی: حه‌سه‌ن حسێن ده‌قــی یه‌كه‌م(1) ئیمانوێل  كانت(2) تێروانینێك له‌سه‌ر مێژوو به‌گشتی به‌مانا جیهانییه‌كه‌ی: بایه‌خی ئازادی ویست به‌مانای میتافیزیكییه‌كه‌ی له‌لای مرۆڤ هه‌رچه‌ندێك بێت، ئه‌وا رواڵه‌ته‌كانی له‌ كار‌و كرده‌وه‌ی مرۆدا، وه‌ك هه‌ر دیارده‌یه‌كی سروشتیی دیكه‌، به‌گوێره‌ی یاسای گشتی سروشتیی دیاریده‌كرێن.  باسكردنی هه‌موو ئه‌و دیاردانه‌، سا  هۆكاره‌كانیان هه‌رچییه‌ك بن، بابه‌تی مێژووه‌. مێژوو هیواخوازه‌، …

Read More »

تێزه‌كان له‌ باره‌ی فه‌لسه‌فه‌ی مێژوو

والته‌ر بنیامین وه‌رگێڕانی له‌ فارسییه‌وه‌: رۆژان سه‌یفور ئه‌و وتاره‌ی كه‌ ده‌كه‌وێته‌ به‌رچاوی خوێنه‌رانه‌وه‌، وتارێكه‌ به‌پێنوسی واڵته‌ربنیامین له‌ئه‌ندامانی قوتابخانه‌ی فرانكفۆرت كه‌ له‌ كتێبی تیۆری ره‌خنه‌یی و كۆمه‌ڵگادا چاپكراوه‌. كتێبه‌كه‌، كۆمه‌ڵێك له‌وتاره‌ هه‌ڵبژێردراوه‌كان به‌تایبه‌ت گرنگترین وتاره‌كانی ئه‌ندامانی (دامه‌زراوه‌ی لێكۆڵینه‌وه‌ كۆمه‌ڵایتی یه‌كان) ی ئه‌ڵمانیایه‌ كه‌ له‌ساڵی 1923 دا له‌فرانكفۆرتی ئه‌ڵمانیادا دامه‌زرا و دواتر …

Read More »

پێکهاته‌ی مێژوویی گه‌ڕه‌که‌کانی شاری پاوه‌

سەدیق بابایی گه‌ڕه‌که‌ کۆنه‌کان؛ سه‌ردێ ، قه‌ره‌مشانی،( قه‌دیم شاری ) ،شه‌خه‌ڵیان ،  حه‌مه‌ دۆساخیان ، ئاسنگه‌ران، پشته‌یان ، قه‌ڵاخوان ،  میرئاوا، زوارێ ….  .  پشته‌  / پشته‌یان ؛  گه‌ڕه‌کی  پشته‌ به‌ گوێره‌ی ئاسه‌واری به‌ جێ ماو و به‌ پێی بۆ چوونی زۆرکه‌س له‌ دانیشتوان پێشتر له‌ مه‌ودای نێوان  بناری شاخی …

Read More »

بەدەم ڕێگاوە گوڵ چنین یا پێکوڵ چاندن لەسەر چەقی ڕێگا؟

که‌ له‌که‌سێک ده‌پرسن: کێیت؟ به‌شانازییه‌وه‌ ده‌ڵێ:  فڵانم کوڕی فڵان! ئه‌و حاشاله‌ باوکی خۆی ناکاو به‌ده‌گمه‌ن که‌سی واهه‌یه‌ وا‌بکات، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر باوکی خراپیش بێ. ڕۆڵه‌ به‌ باب‌و باپیریانه‌وه‌ ده‌ناسرێن‌و به‌تایبه‌تی له‌نێو کورده‌واریدا هه‌ر له‌کۆنه‌وه‌ باوبووه‌ ئه‌گه‌ر ویستبیان به‌ئاشکرا باسی که‌سێک بکه‌ن، کوتوویانه‌: “فڵانی کوڕی فڵانه‌که‌س!” ئیدی ئه‌وه‌ به‌سه‌ بۆ ئه‌وه‌ی لایه‌نی …

Read More »