Home / 2016 (page 157)

Yearly Archives: 2016

بەردەیسان؛ فەیلەسوفەکەی سەدەی دووەمی زاینی کوردستان کێ بوو؟

نووسینی: سۆران حەمەڕەش لە منداڵیدا یەکێک لەو شتانەی کە لەسەر کورد خوێندمەوە و زۆر پێی دڵخۆش بووم، گەشتەکەی زەینەفۆن بوو بە کوردستاندا. هیچ نەبێت لە ڕێگای ئەو کتێبەوە هەستم کرد ئێمەی کورد لە سوچێکی مێژوودا هەبووین. بۆ من شتێکی گەورەبوو کە لەو تەمەنەدا بزانم هەزاران ساڵ لەمەوبەر باوباپیرانمان بە تیروکەوان …

Read More »

دەکرێت وەک سەرکردەیەکی مێژوویی کورد شانازی بە سەلاحەدینی ئەیوبیەوە بکەین؟

نووسینی: سۆران حەمەڕەش هەموو جارێک کە ناوی سەرکردەی مەزنی کورد، سەلاحەدینی ئەیوبی، لەسەر ماڵپەڕێک یان لە شوێنێکدا دەردەکەوێت کە دەرفەتی سەرنج دانان هەبێت، من چاوەڕوانی دوو جۆر سەرنج دەکەم. یەکێکیان لە ڕوانگەیەکی ئاینیەوە بە کابرایەکی ئاین دۆستی مەزنی دادەنێت کە هەموو شتێکی لە پێناو ئیسلام و سەرخستنی ئەو ئاینەدا کردووە …

Read More »

کێلەشین؛ ناوێکی کوردی زیاتر لە دووهەزار ساڵ دێرین و ئاسەوارەکەی و مەترسی شەڕی براکوژی.

نووسینی: سۆران حەمەڕەش ئەو تێکهەڵچوونەی ئەم دواییەی نێوان دوو حیزبی کوردستان لە ناوچەی کێلەشین، زۆر تاکی کوردی خستە دڵە ڕاوکێ و ترسی دەستپێکردنەوەی شەڕی براکوژی. لە ناوچەیەکدا کە مێژوویەکی دێرینی هەیە و سەرچاوەکان هەزاران ساڵ لەمەوبەر ئاماژەیان پێکردووە. بۆیە جگە لەو دڵەڕاوکێیە، ئەو ڕووداوانە بۆ من ڕەهەندێکی مێژووییش لە هزرمدا …

Read More »

ئایا ئاینی زەردەشتی ئاینێکی کوردیە؟

نووسینی: سۆران حەمەڕەش زۆر دەمێکە دەمەوێت لەسەر ئەم بابەتە بنووسم و لە کتێبەشمدا بە کورتی لەسەریم نووسیبوو. ئەوەی کە پاڵی پێوەنام کە بیربکەمەوە لە جارێکی تر نووسینی ئەم بابەتە چەند ئامانجێک بوو، یەکەم لای خۆمەوە لە هەوڵدام لەسەر بناغەی زانست و بەڵگە مێژووی کورد بخەمە ڕوو نەک هەست و سۆز …

Read More »

پەیکەری گولە بارانکراوی تەمەن دوو هەزار ساڵەی پاشای کورد، ئێزدی هەزەبانی، لە ناوچەی هەریر و بێ باکی کورد بەرامبەر فەرهەنگ و مێژووەکەی.

نووسینی: سۆران حەمەڕەش پێم وایە داگیرکردن بە گشتی کەسایەتی تاکی کوردی وا گۆڕیوە کە زۆر جار ڕقی لەخۆی بێت و گاڵتە بە فەرهەنگی خۆی بکات. لەوە کاریگەر تر، شێوە حوکمڕانیی خۆماڵیە، کە شانبەشانی ئەو کاریگەریە هێندەی تر کەسایەتی تاکی کوردستانیی وێڵ و نامۆ بە خۆ و بە فەرهەنگ کردووە. ئەم …

Read More »

سورەوەردی، پیرمەندی مەزن و سۆفی گەورەی جیهانیی کە شیعری کوردی لێ بەجێماوە

سورەوەردی، پیرمەندی مەزن و سۆفی گەورەی جیهانیی کە شیعری کوردی لێ بەجێماوە و سەعدی شیرازی موریدی بووە و ئەمڕۆ مەرقەدەکەی شوێنەوارێکی دیارە لە شاری بەغدا، کێ بووە؟ نووسینی: سۆران حەمەڕەش چەند زانا و کەسایەتیەکی سورەوەردەی هەن کە بنەچيیان دەگەڕێتەوە بۆ ئەم شارۆچکە کوردیەی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، بەڵام دوو کەسایەتی جیهانی گەورەی …

Read More »

شەمسەدینی شارەزووری

شەرم نیە کە دوای نزیکی هەشت سەد ساڵ لە مردنی فەیلەسوفی مەزنی کورد، شەمسەدینی شارەزووری، زۆرینەی کورد ناویان نەبیستبێت؟ نووسینی: سۆران حەمەڕەش شارەزوور لە دێر زەمانەوە ئاوەدان بووە، لە تێکستێکی ئاشوریدا کە تەمەنی نزیکی دوو هەزار و هەشت سەد ساڵە، ئاماژە بە کۆنبوونی قەڵای شارەزوور کراوە. دوای ئەوەی کە پاشای …

Read More »

مانایەکان، ئەوانەی کە زیاتر لە سێ هەزار ساڵ لەمەوبەر و سەدان ساڵ لە پێش میدەکانەوە حوکمڕانی کوردستان بوون و لە ناوچەی موکریاندا بە کوردی دەدوان، کێ بوون؟

نووسینی: سۆران حەمەڕەش پێم وایە نووسینەوەی مێژووی کورد لە زۆر ڕووەوە ناهاوسەنگە و گوزارش لە ڕووداوە مێژوویەکان بە دروستی ناکات. هەتاوەکو ئەمڕۆش سەرەتای زۆر کتێبی ئەکادیمی کوردی بە هەقایەتی ئاریەکان و چۆنێتی کۆچکردنی میدەکان بۆ کوردستان دەستپێدەکەن. وەک ئەوەی کە میدەیان کۆچکردو بووبن و مێژووی کورد لە میدەکانەوە دەستیپێکردبێت. ئەمە …

Read More »

باڵوڵی ماهی (دێوانە), کەسایەتی ئاینی و فەیلەسوفی کوردیی نزیکی هەزار و سێ سەد ساڵ لەمەوبەر، کێ بوو؟

ئەم زانا کوردە لە بنەچەدا خەڵکی شاری دینەوەر بووە کە شارۆچکەیەکە دەکەوێت باکوری ڕۆژهەڵاتی شاری کرماشانەوە. باڵوڵ نازناوی (ماهی کوفی) پێ دراوە لەبەر ئەوەی لە بنەچەدا ناوچەی دینەوەر بەشێکی گرنگی ناوچەی میدەکان بووە و هەتاوەکو سەردەمی ئیسلام ئەو ناوچانە ناوی (ماه) یان بەمانای (میدیا) مابوو. کە موسوڵمانەکان گەیشتنە کوردستان زۆربەی …

Read More »

ئایا پەیکەری تەمبورژەنە تەمەن سێ هەزار و پێنج سەد ساڵەکانی ئیلامی دێرین هەر پەیکەری باوباپیرانی تەمبور ژەنە یارسان (کاکەیی) ەکانی ئەمڕۆ نین؟

نووسینی: سۆران حەمەڕەش کاتێک کە بە ڕێکەوت گوێ لە کەناڵێکی گۆرانی کوردی بگریت، زۆر جار دەکەویتە گومانەوە کە ئایا ئەو گۆرانیەی گوێی لێ دەگریت تورکی یان عەرەبی یان فارسیە. بە دڵنیایی هێندە کۆنەخواز نیم کە لەوە نەگەم مۆسیقای نەتەوەکان هەمیشە کاریگەری لەسەر یەکتری دادەنێن، بەڵام ناکرێت مۆسیقا بە تەواوی ناسنامەی …

Read More »