شارستانیەت

  هيمداد تةها چه‌مكي ڕۆژهه‌ڵاتناسي, يه‌كێكه له‌و بابه‌ته‌ هه‌ستيارانه‌ى زۆرترين لێكۆڵينه‌وه‌ و قسه ‌و باسي له‌باره‌وه‌ كراوه‌. ئێمه‌ش له‌م لێكۆڵينه‌وه‌‌ كورته‌دا سه‌رنج ده‌خه‌ينه‌ سه‌ر واتاى ئه‌م زاراوه‌يه ‌و مه‌به‌ست و ماناكه‌ى و هه‌مو ئه‌وقسه‌و باسانه‌ى كه‌له‌خۆي ده‌گرێت. بيرمه‌ندان كۆك نين له‌ سه‌ر پێناسه‌يه‌كى دياريكراو بۆ زاراوه‌ى رۆژهه‌ڵاتناسي, هه‌ر بيرمه‌نده‌ به‌ …

زریاب ئەستێرە درەوشاوەکەی شارستانیەتی ئیسلامی لە ئەندەلوس(ئیسپانیا) ئوسامە حەسیب زریاب ناوی تەواوی ئەبو حەسەن علی ئیبن نافعە، نازناوی زریابه بەواتای باڵندەی ڕەش بەو ناوە ناونراوە لەبەر دەنگە زوڵاڵ و دڵگیرەکەی و پێستە ئەسمەرەکەی ڕوخساری، لە ساڵی ۷٨۹ز لە موسڵ لە دایک بووە، زریاب بە ڕەگەز کورد بووە و لەسەر ئایینی …

نوسینی: دکتۆر عه‌لی شه‌ریعه‌تی وه‌رگێڕانی: سوداد ره‌حمان هه‌موو دینه‌ گه‌وره‌کانی جیهان به‌ تایبه‌ت دینی ئیسلام بۆ کامڵ بوونی مرۆڤایه‌تی و ده‌وڵه‌مه‌ند کردنی ئینسان له‌ لایه‌نی فه‌رهه‌نگی و مه‌عنه‌وی و دوورخستنه‌وه‌ی ئینسان له‌ وه‌حشیگه‌ری و نزیک کردنه‌وه‌ی ئینسان و مرۆڤایه‌تی بۆ ئه‌وپه‌ڕی لوتکه‌ی شارستانیه‌ت و فه‌رهه‌نگ و مه‌عنه‌ویه‌ت هاتۆته‌ کایه‌وه‌ و …

د.عوسمان محه‌مه‌د غه‌ریب مامەڵەکردن لەگەڵ ڕووداوە تۆمارکراوەکانی مێژوو وەک مامەڵەکردن لەگەڵ چەند بۆمبێکی ئامادەکراو بۆ تەقینەوە وایە، گەر بە وشیاریی مامەڵەیان لەگەڵ نەکرێن دەبنە هۆکاری وێرانکاریی و ئاژاوە نانەوە و، هەڵگیرساندنی ئاگرێکی وا کە بە هەزارەها زانا و دانا نەکوژێتەوە. بۆیە بە پێویستی دەزانم لەم چەند ڕۆچنەوە سەیری ژووری تاریک …

١٠ ڕاستی نامۆ سەبارەت بە فیرعەونەكانی میسر فیرعەونەكان گەلێك و نەوەیەك بوون كە لەوڵاتی میسردا دەژیان و ماوەیەكی زۆر دەسەڵاتداری ئەو ناوچەیان كردبوو، كە شارستانی و داب و نەریتی تایبەت بە خۆیان هەبوو. لەخوارەوە بەگوێرەی ئەم گرتە ڤیدیۆیە ١٠ ڕاستی نامۆ و سەرسوڕهێنەری میسرییە كۆنەكان و فیرعەونییەكان خراوەتەڕوو: ١- منداڵەكانیان …

نیگاری کێشراو لەسەر دیواری پەرەستگەی دیجیتهوتی هوتەپ فیزیاییەکانی بونیادی(FOM)و زانکۆی ئەمستردام نهێنی چۆنیەتی جووڵەو گواستنەوەی بەردە قورسەکانی ئەهرامی میسریان دۆزییوە. ئەم زانایانە تێگەیشتن مسرییەکانی سەردەمی کۆن فێڵیکیان داهێناوە بۆ ئاسانتر کردنی گواستنەوەی بەردە گەورەکانی ئەهرامەکان‌‌و خلسکێنەیان بەکارهێناوە. بەپێی ئەم توێژینەوە نوێیە، میسرییە کۆنەکان، ئەو لمەی خلسکینەکان لەسەری دەجووڵان بەبڕێکی گونجاوی …

مێژووی په‌رستاری پاوڵ داڤیس وه‌رگێرانی له‌ ئینگلیزیه‌وه‌  – محمد نوری مه‌جید له‌ یۆنان، پێش چه‌ند سه‌ده‌یه‌ك ،كه‌سی نه‌خۆش سه‌ردانی په‌رستگاكانیان ده‌كرد،پیاوان و ژنان له‌وێ چاودێریان ده‌كرد.هیچ ئامرازێكی چاره‌سه‌ری پزیشكی نوێیان له‌به‌رده‌ستدا نه‌بوو،گوڵیان به‌ كارده‌هێنا بۆ دروستكردنی چاره‌سه‌ری پزیشكی.هه‌روه‌ها یۆنانیه‌كان ده‌یانزانی كه‌ خواردن و ژه‌می باش و هه‌روه‌ها پشویه‌كی گونجاو به‌شێكی …

شورەی گه‌وره‌ی چین ئه‌م دیواره‌ یه‌كه‌مین سنووری ده‌ستكردنی مرۆڤه‌ نه‌ك ته‌نهاا هۆزێك یان نه‌ته‌وه‌یه‌ك به‌ڵكو سنوری جوگرافی دوو ده‌وڵه‌ت لێكجیاده‌كاته‌وه‌ ئه‌م دیواره‌ وه‌ك ته‌كنیكی سه‌ربازی و كاری ئه‌ندازیاری مرۆڤ ده‌بینرێت هه‌روه‌ها ته‌نها دروستكراوێكی ده‌ستی مرۆڤه‌ كه‌ له‌ بۆشای ئاسمانه‌وه‌ ده‌ره‌وه‌ی زه‌وی یه‌وه‌ ده‌بینرێت به‌هۆی هونه‌ری ئه‌ندازیاری و ورده‌كارییه‌وه‌ بووته‌ یه‌كێك …

وەك چۆن ميژووی هەموو نەتەوەیەك یان مصژوی هەر شارستانيتیەك دەكرصت بە چەند قۆناغيكەوە، ميژوی ئیسلامیش وایە، ئەویش دەكريت بە چەند قۆناغيكی زەمەنییەوە، وەكو: ـ زەمانی پيغەمبەر صلی الله علیه وسلم و خەلیفەكانی.(.. ـ41 ك /619ـ661 ز). ـ قۆناغی سەردەمی ئەمەویەكان. (41ـ132ك/661ـ749 ز). ـ قۆناغی سەردەمی عەبباسیەكان. (133ـ642ك/750ـ1258 ز). ـ قۆناغی …

مێژووی دروستبونی چەتاڵ رەنگە یەكەم كەس كە پێش هەزاران ساڵ لەسەر زەویدا ژیاوە، جۆرێك لە چەتاڵی سەرەتای بەكارهێنابێت لە نانخواردندا، بەڵام بەكارهێنەرانی چەتاڵ ڕۆژانە بۆتە پێشكەوتنێكی تازە لە مێژووی مرۆڤایەتیدا. مرۆڤ سەرەتا دارێكی دوولقیان وەك جۆرێك لە چەتاڵی سروشتی بۆ گۆشت گرتن بەكارهێناوە، هەندێك لە سەرچاوەكان بڕوایان وایە چەتاڵ لەگەڵ …