Home / مێژووى جیهان / شارستانیەت (page 13)

شارستانیەت

مێژووی دووحزبی لە بەڕێوەبردنی وڵاتدا ئەمریکا بە نمونە

مێژووی دووحزبی لە بەڕێوەبردنی وڵاتدا ئەمریکا بە نمونە کامەران گوڵپی لە ساڵی ١٨٢٨ زاینی حزبی دیموکراتەکان لە ئەمریکا لە لایەن ئەو دەرەبەگانەوە کە دەستیان گرتبوو بەسەر زەوی و زاری کشتوکاڵی و لە ھەمان کاتدا مەیدانی کڕین و فرۆشی کۆیلەکانیان لەدەست دابوو، دامەزرا. کڕین و فرۆشی کویلە و بەندەکان لەو سەردەمەدا …

Read More »

مێژووی ئەدەبی منداڵان ـــــ ( بەشی یەکەم )

مێژووی ئەدەبی منداڵان ـــــ ( بەشی یەکەم ) رەزا شوان لەگەڵ بوونی مرۆڤ لەسەر زەویدا .. لەگەڵ پێکهێنانی شیرازەی خێزانی و بنیاتنانی ماڵدا .. منداڵانیش بوونیان هەبووە و لەو کاتەوە تا ئەمڕۆ ، منداڵان زۆرینەی هەموو گەلان پێکدەهێنن .. بە رێژەی لە سەدا چلی هەموو دانیشتوانی جیهانن . لەگەڵ داهێنانی …

Read More »

‌مێژووی دیناری عیراقی

‌مێژووی دیناری عیراقی ئامادەکردنی دیار حاجی محەمەد لەدوای داگیرکردنی عیراق لەلایە بەریتانیاوە لە کاتی جەنگی جیهانی یەکەم، بەڕیتانیا دراوی ڕوپێی لە جیاتی لیرەی عوسمانی خستە ناو بازەڕەوەو کرایە دراوی فەرمی عیڕاق. لەدوای دامەزراندنی شانشینی عیراق لەساڵی 1931 بڕیاردرا بە پێکهێنانی ئەنجومەنێک کە بەرپرسە لە چاپکردنی دراوێکی تایبەت بە عیراق، بۆیە …

Read More »

پڕۆفیسۆر جەیسۆن ئوور: هەولێر لە یەكەم شارستانییەتە مێژووییەكانە

بەڕێوەبەرایەتیی شوێنەوارناسیی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، گرێبەستێكی پێنجساڵەی لەگەڵ زانكۆی “هارڤارد”ـی ئەمەریكی بۆ ڕووپێوكردنی دەشتی هەولێر بۆ دۆزینەوەی شوێنەوار واژۆ كردووە. سەرۆكی شاندی “هارڤارد” پڕۆفیسۆر (جەیسۆن ئوور) لە چاوپێكەوتنی “هەولێر”ـدا باسی گرنگیی ئەو شوێنەوارانە دەكات و پێی وایە هەولێر لە یەكەم شارستانییەتە مێژووییەكانە. * ئێوە بۆ چەند ساڵ گرێبەستتان لەگەڵ حكوومەتی …

Read More »

میسر شارستانییەتێكی كۆن و هەژارییەكی تازە

میسر شارستانییەتێكی كۆن و هەژارییەكی تازە قاهیرە-ژینۆعەبدولڵا* 2-2 –    هەڵاوسان و بارگرانیی ژیان قورسیی و بارگرانیی ژیان رواڵەتێكی تری ئەو دۆخە نالەبارەیە كە خەڵكی میسر پێوەی دەناڵێنن بەتایبەت پاش ئەوەی سندوقی دراوی  نێودوڵەتیی رایگەیاندووە كە بەنیازە قەرز بدات بە حكومەتی میسر بەمەرجی گرتنەبەری چەند رێوشوێنێكی دارایی تایبەت بە ئابووریی بازاڕ …

Read More »

كۆنترین تابلۆ لە مێژووی مرۆڤدا

كۆنترین تابلۆ لە مێژووی مرۆڤدا ئەشکەوتی Chauvet-Pont-d’Arc لە خواری فەرەنسا یەکێکە لەو شوێنە ئاسەوارانەی کە هونەری نیگارکێشاندنی مرۆڤ پیشان دەدات. شوێنێکە کە هەنگاوە سەرەتاییەکانی بە مرۆڤبوونی ئێمە پیشان دەدات. شوێنێکە کە یەکەم ئاسەواری ئەم شێوازە تازەیەی بیرکردنەوە و هۆشمەندییەی ئیستامان پیشان دەدات. ئەو وێنانەی کە لەسەر دیواری ئەو ئەشکەوتە کێشراوە، …

Read More »

ئابووری و شارستانیەت

ئابووری و شارستانیەت د. محمد ئەمین گەناوی هه‌ر شارستانیه‌ك به‌ ئایدیاو جیهان بینی تایبه‌تی خۆی‌و ره‌نگ دانه‌وه‌ی‌ ئه‌م ئایدیاو جیهانبینیه‌ له‌ ژیانی ماددی‌‌و كاردا پێناسه‌ ئه‌كرێ و ئه‌ناسرێ. بۆ نموونه‌ كه‌ ئه‌ڵێین شارستانی ئیسلامی، فرعونی (مصری كۆن)، ڕۆمی، یان چینی یان ڕۆژئاوای مۆدێرن، هه‌ر یه‌كه‌یان جیهان بینی خۆیان هه‌بووه‌ و …

Read More »

مێژووی پەرەسه‌ندنی بیری ئابووری ‌

مێژووی پەرەسه‌ندنی بیری ئابووری ‌ كامه‌ران ئه‌حمه‌د‌ 1-2بیری ئابووری وه‌ك سه‌رجه‌م به‌شه‌كانی تری بیركردنه‌وه‌و هزری مرۆڤایه‌تی خاوه‌نی چه‌ندین ئاڕاسته‌و ئاماژه‌ی تایبه‌ت به‌ خۆیه‌تیء به‌خۆی بووه‌، دیاره‌ ئه‌نجامدانی لێكۆڵینه‌وه‌ی زانستی له‌و بواره‌دا گه‌لێك زۆرن به‌ تایبه‌ت له‌ كۆتاییه‌كانی سه‌ده‌ی نۆزده‌هه‌م و سه‌ده‌ی بیسته‌مدا، به‌لام ئه‌وه‌ی جێگای ئاماژه‌ پێكردنه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئه‌و …

Read More »

بەراوردی نێوان ڕێساكانی جەنگ لە ئیسلام و یاسای هاوچەرخی نێودەوڵەتیدا

نوسینی : د. السید مصطفی أحمد أبو الخیر وەرگێڕانی: د. دارا گوڵ جێی خۆیەتی لەم گوتارەدا ئاماژە بە ڕاستیەكی درەوشاوە بكرێت ئەویش: دانانی یاساكانی جەنگە لەلایەن فیقهزانە موسڵمانەكانەوە زۆر پێش ئەوەی یاسای نێودەوڵەتی باس لە زۆرێك لە بەندەكانی بكات، فیقهزان موحەمەدی شەیبانی یەكەم كەسە كە ڕێسا و بنەما و حوكمەكانی …

Read More »

نامه‌ی ئه‌لبێرت کامۆ بۆ مامۆستاکه‌ی

نامه‌ی ئه‌لبێرت کامۆ بۆ مامۆستاکه‌ی ئا: ڕێبه‌ر ڕه‌شید حه‌مه‌   له‌دوای به‌ده‌ستهێنانی خه‌ڵاتی نۆبڵ له‌لایه‌ن نووسه‌ر و ڕۆماننووس ئه‌لبێرت کامۆ (١٩١٣-١٩٦٠)، به‌بیریدا هات‌ سوپاس و پێزانینی خۆی ئاڕاسته‌ی دوو که‌سایه‌تی بکات، یه‌که‌میان، دایکی “کاسرین هێلین” دووهه‌میان، مامۆستای قۆناغی سه‌ره‌تایییه‌که‌ی بوو، کامۆ ده‌ستی کرد به‌ نووسینێک له‌ سوپاس و سۆز و …

Read More »