شارستانیەت

بەڤیدیۆ: یەکەم کەس لەجیھاندا کەلەتەلەفزیۆنەوە دەرکەوت دوای راگەیاندنی فرۆشتنی وێنەی ئەرشیفی یەکەم کەس لەجیھاندا کەلەسەر شاشەی تەلەفزیۆن دەرکەوت، کەسانێکی زۆر کەوتنە خۆیان و پەرۆش بون بۆ زانینی. بەپێی زانیارییەکانی BBC ئەو کەسە ناوی “ویلیام تاینتۆن”ە و لەلایەن “جۆن لۆجی بیرد”ەوە خرایە سەر شاشەی تەلەفزیۆن وەک یەکەمین کەس لەجیھاندا. جۆن لەخێزانێکی …

وه‌ك زۆربه‌ى شته‌كانى ترى شارستانییه‌تى مرۆڤایه‌تى، دراوه‌كانیش مێژووى خۆیان هه‌یه‌، یه‌كێك له‌و دراوانه‌ى كه‌ له‌ سه‌ر ئاستى دنیا ناسراوه‌ و له‌ چه‌ندان شارستانییه‌تى جیاجیا به‌كارهاتووه‌ دیناره‌. وشه‌ى “دینار” له‌ چى هاتووه‌، له‌ كامه‌ شارستانیه‌ت به‌كارهاتووه‌، مێژووى به‌كارهێنانى له‌ عێراق بۆ كه‌ى ده‌گه‌ڕێته‌وه‌؟.  به‌ر له‌وه‌ى باس له‌ مێژووى به‌كارهێنانى دینار بكه‌ین …

كه‌لله‌سه‌ری ده‌یناسۆڕێك دۆزرایه‌وه‌ كه‌ 200 ملیۆن ساڵ كۆنه‌ زانایانی شوێنه‌وارناسی له‌ نوێترین كاریاندا توانیان كه‌لله‌سه‌ری دایناسۆڕێك بدۆزنه‌وه‌ كه‌ مێژووه‌كه‌ی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ 200 ملیۆن ساڵ پێش ئێسته‌ و له‌سه‌رده‌می ده‌یناسۆڕه‌كان له‌ناو ده‌ریاكاندا ژیاوه‌. به‌گوێره‌ی هه‌واڵێك كه‌ له‌ ماڵپه‌ڕی “dailymail” دا بڵاو كراوه‌ته‌وه‌ و باس له‌ كه‌لله‌سه‌رێكی دایناسۆڕێك ده‌كات كه‌ شوێنه‌وارناسان دۆزیویانه‌ته‌وه‌ …

دوای ئەوەی ، بە درێژایی چاخی بەردینی کۆن ، مرۆ بە ئەو شێوەیە ماوەتەوە ، لە ژیانیدا ، پشتی بە کۆکردنەوەی خۆراک بەستووە، لە کۆتایی ئەو چاخەدا ، خۆی ئامادەکردووە و شێوازێکی دیکەی نویی ژیان و گوزەرانی هەڵبژاردووە، کە لە بنەڕەت دا ، شێوازی ژیانی گۆڕاوە ، کاتێ بە کشتوکاڵ …

  خێزان نیکۆلا تێسلا داھێنەر و ئەندازیاری میکانیکی و کارەبای و فیزیازانی سربی ئەمریکی لە شاری سمیلجان لە کرواتیا لە دایک بووە لە ساڵی ١٨٥٦، ئێستا سمیلجان بەشێکە لە کرواتیا پێشووتر لە ژێر دەسەڵات و سنوری پاشای نەمسا بوو، باوکی تێسلا قەشە بوو ھەرچەندە دایکی بێ ئیش و کار بووە …

حەكایەتی دروستبوونی شارستانیەتەكان لە كتێبێكدا دانا شوانی پرسی كۆچ و رۆڵی لە دامەزراندنی شارستانیەتە مرۆییەكان پرسێكی هەرە گرنگی نێو زانستە كۆمەڵایەتیی و مرۆییەكانە، كۆچ نەك هەر بەجێهیشتن و ماڵئاواییكردنە لە شوێنێكی دیاریكراو، بەڵكو دەروازە و سەرەتایەكیشە بۆ چوونە نێو دنیایەكی تازە، سەرزەمینێكی تازە كە دواجار دەشێ نەك هەر خۆبیناكردنێك بەڵكو …

گالیلۆ لە بەردەم دادگادا خەندان- شێرکۆ رەشید قادر، ئاکام محەمەد لە ٢٢ ی حوزەیرانی ١٦٣٣ لە رۆما ، پیاوێکی ریش سپی، سەرتاپا پۆشاکی سپی پۆشیبوو، شەرمەزار و پەشیمان لە کردەوەکانی، لە بەردەم حەوت پیاوی کڵێسەدا چۆکی دادابوو و داوای بەزەیی دەکرد و پاکانەی دەنوسی، ئەم پیاوە ردێن سپییە، لە باوەڕداری …

ئایا مێژوو زانستە؟ ئارام مەجید شەمێرانی ناسینی مێژوو وەك زانستێك  لەگەڵ بوونی مرۆڤایەتیدا هەیەو تائێستاش هەر لەگەڵیەتی و بگرە تا دوا ڕۆژیش بەردەوامە لەگەڵی،وەگفتو گۆ و بۆچونێكی زۆر دێتە ئاراوە كاتێك سنورێكی زانستی بۆ پێناسەی مێژوو دادەنرێت،تەنانەت بەئامانج گەشتن لەم بابەتەدا هەروا كارێكی ئاسان نیە و پێوستی بەتوەێژینەوەیەكی ورد و …

ئایینی ئاتون (ئاتونییەت) بەشی یەکەم ئوسامە حەسیب ئەو ئایینەی، کە (ئەمنحۆتبی چوارەم) بانگەوازی بۆ دەکرد، پەرستنی خۆر بەناوی (ئاتون)، پەرستراوێکی نامۆ نەبوو لەمێژووی میسڕی کۆن، بەڵکو (خۆر) بەناو و شێوازی جیاواز پەرستراوە، بڕگەیەک لەناوی زۆربەی پاشاکانی پێکدە‌هێنا بەناوی: (رەع) (خەف رەع) (مەنک رەع)، کە لەپاشایانی بنەماڵەی چوارەمن. هەروەها بەناوەکانی: (هور …

خوێندنه‌وه‌یه‌ك بۆ كتێبی فه‌ره‌ح په‌هله‌وی .. یاداشتنامه‌ شیرین. ك كتێبی (فه‌ره‌ح په‌هله‌وی.. یاداشتنامه‌) كه‌ 399لاپه‌ڕه‌یه‌، ساڵی2003 به‌زمانی فه‌ره‌نسی له‌پاریس ده‌رچووه‌، دواتر ته‌رجه‌مه‌ی زمانی ئینگلیزی كراوه‌، ساڵی 2010 له‌زمانی ئینگلیزییه‌وه‌ ته‌رجه‌مه‌ی زمانی عه‌ره‌بی كراوه‌ له‌لایه‌ن (ئیكرام یوسف) ه‌وه‌ كه‌ ژنه‌ وه‌رگێڕێكی میسرییه‌، فه‌ره‌ح په‌هله‌وی نوسخه‌ی عه‌ره‌بی كتێبه‌كه‌ی پێشكه‌ش به‌گه‌لی میسر كردووه‌: …