دەوڵەتە عەرەبیەكانی پێش ئیسلام محمود شاكر وەرگێڕانی نهاد جلال حبیب الله شارستانیەتی عەرەبی شارستانیەتێكی كۆنو ڕیشەدارە كە چەند دەوڵەتۆكەیان بنیاد نابوو و بە هاتنی ئیسلام لەسایەی ئیسلام عەرەب پێش كەوتو لەسەردەمی عەبباسیشدا ژیاری ئیسلامی گەیشتە لووتكە، بۆ تێگەیشتن لەژیاری ئیسلامیش دەبێت پێشتر پوختەیەك لەسەر دەوڵەتە عەرەبیەكانی پێش ئیسلام باس بكەین، …
Read More »ململانێی نێوان ئینگلتەرا و فەرەنسا لەسەر ئەمریكا
ململانێی نێوان ئینگلتەرا و فەرەنسا لەسەر ئەمریكا نووسینی پرۆفیسۆر دكتۆر جڤری برۆن وەرگێڕانی نهاد جلال حبیب الله ململانێی نێوان ئینگاتەرا و فەرنسا لەسەر ئەمریكا پێش هەڵگیرساندنی حەوت ساڵە دەستی پێكرد، بۆیە لە ساڵی 1754ز. جەنگی فەرەنسی هیندی لە نێوان داگیركەرانی ئینگلیزی و فەرەنسیاسەكاندا رووی دا و بە سەركەوتنی ئینگلیزەكان كۆتایی …
Read More »کورتەیەک لەبارەی مێژوی نەرویژ
دەوری ڤایکینگ ئێمە بە دەورەی نێوان ساڵی 800 و 1050ی پاش-زایین دەڵێین دەورەی ڤایکینگ. لە سەرەتای دەورەی ڤایکینگ دا، نەوریژ وڵاتێکی یەکگرتوو نەبوو، بەڵکوو لە چەندین پاشایەتی بچووک پێکهاتبوو. لە ساڵی 872 هاراڵد فەیرهەیر (Harald Hårfagre) بوو بە شای بەشێکی زۆر لە نەوریژ. زۆرێک لە ڤایکینگەکان سەفەریان کرد بۆ وڵاتانی …
Read More »عەلمانیەت(سەرهەڵدان و گەشەسەندنی)
عەلمانیەت(سەرهەڵدان و گەشەسەندنی) د.منا محمد بهی الدین وەرگێڕانی: نهاد جلال حبیب الله (چەمكی عەلمانیەت) لەم ساتانەی دواییدا عەلمانیەت لە جیهانی ئیسلامیدا بڵاوبوونەوەیەكی بەرفراوانی بەخۆیەوە دی تا ئەوەی چەمكی عەلمانیەت بوو بە یەكێ لە گرنگترین ئەو چەمكانەی كە لە كۆڕوكۆنگرەو نوسینەكاندا مشتومڕی لەسەر دەكرێت. سەرەڕای بەربڵاوی چەمكی عەلمانیەت لە بواری كۆمەڵایەتی …
Read More »10 سەرکردە سیاسیە تیرۆر کراوەکانی جیهان
10 سەرکردە سیاسیە تیرۆر کراوەکانی جیهان تیرۆرى ١٠ سەرکردە لە جیهاندا کاردانەوەى زۆرى لێکەوتوووەتەوە. جگە لەو ١٠ سەرکردەیەى وڵاتە جۆراجۆرەکان لێرە باس لە تیرۆرى سێ سەرکردەى کوردیش دەخرێتەڕوو. ١- بێنەزیر بوتۆ – پاکستان بێنەزیر بوتۆ ئافرەتێکی سیاسەتمەداری پاکستانی بووە و سەرۆکی پارتی گەلانی پاکستان (پەپەپە) بووە. بوتۆ ئافرەتێکی سیاسی زۆر …
Read More »ئایا ئهبراهام لینكلن شازدهههم سهرۆكی ئهمهریكا موسڵمان بووه؟
ئایا ئهبراهام لینكلن شازدهههم سهرۆكی ئهمهریكا موسڵمان بووه؟ كوردۆ شابان كاتێك وتارهكانی ئهبراهام لینكلن سهرۆكی شازدهههمی ئهمهریكا دهخوێنیتهوه، دهبینی له ههندێك شوێندا پشتی به ئایهتهكانی “ئینجیل” بهستووه، له ههندێ شوێنی تر پهنای بۆ ئایهتی “قورئان” بردووه، ههر بۆیه ههندێك پێیان وا بووه كه ئهو سهرۆكه موسڵمان بووه بهڵام ئاشكرای نهكردووه، …
Read More »چیرۆكی تۆپبارانی پهرلهمانی روسیا لهلایهن سهرۆكهوه
چیرۆكی تۆپبارانی پهرلهمانی روسیا لهلایهن سهرۆكهوه دهستووری روسیا دهبێته هۆی دروستبوونی رووداوێك كه له زاكیرهی روسییهكاندا ناسڕێتهوه، رووداوهكهش شهڕی پهرلهمان و سهرۆكی روسیایه لهسهر دهسهڵات. بهپێی دهستور بهرزترین دهسهڵاتی ئهوكاتی روسیا پهرلهمانه، بۆریس یهڵتسینی سهرۆكی روسیا دهیهوێ كاندیدی خۆی (ئیگۆر غایدار) بكاته سهرۆك وهزیران، بهڵام لهلایهن پهرلهمانهوه رهفز دهكرێت و …
Read More »بهمنداڵی چووه زیندان به پیریش نایهوێت بێتهدهر
بهمنداڵی چووه زیندان به پیریش نایهوێت بێتهدهر تاوانبارێكی 79 ساڵ، رهتیكردهوه بهمهرج له زیندان بێته دهرهوه، ههرچهنده له تهمهنی 16 ساڵیهوه له زینداندا دهژی. جوزیف لیگۆن، به كۆنترین زیندانی ئهمریكا دادهنرێت، له پێش تهمهنی یاساییهوه ئازادی خۆی لهدهستداو زیندانیكرا، درێژترین سزای زیندانیكردنی وهرگرتوهو 63 ساڵه له زیندانه. لیگۆن، لهتهمهنی 16 …
Read More »نامهیهكی دۆستۆیڤسكی له زیندانهوه بۆ براكهی
نامهیهكی دۆستۆیڤسكی له زیندانهوه بۆ براكهی وهرگێڕانی: زانیار عهلی له کۆشکی پترس و بۆڵس (واته زیندانی باستیل قهیسهری بهناوبانگ(1846) براله، هاوڕێ ئازیزهکهم، چارهنووسم یهکلایی بۆوه! چوار ساڵ زیندانی و ئیشپێکردنی قورسیان له سیبیریا بهسهرمدا سهپاند. دوای دهرچوونیشم له زیندان، دهکرێمه …
Read More »کافکا ونامەکانى بووکەڵەیەک
کافکا ونامەکانى بووکەڵەیەک و. فەرزانە عەلى لە ڕۆژێکى پاییزى ساڵى ١٩٢٣ کافکا لە پارکێکدا پیاسەى دەکرد لەوێ کیژۆڵەیەکى بینى کە دەگریا، کافکا لە منداڵەکە نزیکبووەوە وهۆکارى ئەم دڵتەنگییەى لێ پرسى، کیژووڵەکە بەدەم گریانەوە وتى: ” بووکەڵەکەم لێ وونبووە.” کافکاش بە خەمبارییەوە وڵامى دەداتەوە و ئەڵێ ئەى هاوار بەدەست …
Read More »