بەشی مێژووی كورد

كوردستان و جه‌نگى يه كه مى جيهانى (1914_1918) :   پێش 98 ساڵ‌ له‌مه‌وبه‌ر بؤ یه‌كه‌م جار جه‌نگێكی‌ جیهانی‌ هه‌موو جیهانی‌ گرته‌وه‌و كه‌ سه‌ره‌تاكه‌ی‌ له‌ ئه‌وروپا سه‌ری‌ هه‌ڵدا، له‌راستیدا شه‌ڕوشۆ زۆربه‌ی‌ پانتایی‌ مێژووی‌ داگیركردوه‌و تاوانی‌ مه‌زنی‌ لێ‌ تۆماركراوه‌ بۆیه‌ ناهه‌قی‌ (ڤۆلتێر) نه‌بوو كه‌ وتی‌: مێژوو بریتیه‌ له‌ تۆمارگای‌ تاوانه‌كانی‌ به‌شه‌ریه‌ت، …

په‌یوه‌ندی‌ میرنشینی‌ ئه‌رده‌لاَن له‌گه‌ڵ ده‌سه‌لاتی‌ ناوه‌ند(ئێران)   نیسان حسن     سه‌ره‌تای‌ په‌یوه‌ندی‌ ئه‌رده‌لاَنه‌كان له‌گه‌ڵ ده‌سه‌لاَتی‌ ناوه‌ندا ده‌گه‌ڕێته‌وه‌بۆفه‌رمانڕه‌وای (محمد خانی‌ قاجاری‌)كه‌ئه‌رده‌لاَنیه‌كان هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه‌ هه‌وڵیاندا په‌یوه‌ندی‌ نێوان میرو شا خۆش بكه‌ن كه‌ئه‌و كات میری‌ میرنشینی‌ ئه‌رده‌لاَن(خه‌سره‌وخان)بووكه‌له‌ساڵی‌ 1786زپاش شكستدانی‌ هه‌مووبه‌رهه‌ڵستكاران وده‌ست به‌سه‌راگرتنی‌ شاره‌كانی‌ (مه‌لایر،ڕێگرت،توی‌ سه‌ركان،كه‌زاز،فه‌راهان و گوڵپایگان)دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ خه‌سره‌و خان توانی‌ ده‌ست …

ئیحسان نوری پاشا : مێژووی ڕه‌گ و ڕه‌چه‌ڵه‌كی كورد     مێژووی ڕه-گ و ره-چه-له-كی كورد

بیبلیۆگرافیای (ڕاپەڕین) لە كتێبی كوردیدا 1991- 2010 بیبلیۆگرافیای (ڕاپەڕین) لە كتێبی كوردیدا 1991- 2010ئامادەكردن: بوار نوورەدینكورتكراوەكان: چاپ: نۆرەی چاپ، چ: چاپخانە، ش: شوێن، ژس: ژمارەی سپاردن، س: ساڵ، ل: لاپەڕە، ق: قەوارە (بە سانتیمەترە و “پانی”ی پێش “درێژی”ی نووسراوە).1-ڕاپەرینی جەماوەری كورد لە كوردستانی عیراقنووسین: ژینۆ پەروین (حەمید بەدرخان)چاپ: یەكەم، چ: …

پوختەیەك لە بارەی ناو و مێژووی شاری هەولێر لە سەردەمە جیاجیاكاندا نووسین و ئامادەكردنی : محمد علی فتح الله دەرچووی بەشی مێژوو / كۆلێژی ئەدەبیات / زانكۆی سەلاحەددین شاری هەولێر بە یەكێك لە شارە كوردییەكان دەژمێردرێت كە خاوەن شارستانیەتێكی مێژوویی گەورەیە ، هەولێر كۆنترین شاری جیهانە كە تا ئێستا ژیانی …

مێژووی کاکەییەکان و بیروباوەڕیان و دروست بوونیان .. ماکوان کەریم گەڕان بەدوای مێژووی دروست بوونی کاکەیی و زانیاری دەستکەوتن لەبارەی کاکەیەکانەوە.. کارێکی یەکجار قورس بوو ..بۆ من ، چونکە ئەوەندەی کە دەگەڕام بۆسەرچاوەی تەندروست دەستم نەدەکەوت بە زمانی کوردی و تەنانەت بە زمانی فارسیو عەرەبیش، بۆیەناچار رووم کردوە عەشیرەتی قەڵغانی …

ڕاپەڕینی کوردستان چۆن دەستی پێکرد دوارۆژ، محەمەد مستەفا وردەکاری ڕوداوەکانی ڕاپەڕین لەزاری هەریەکە لەبەشداربوانی ڕاپەڕینەکە (ئەحمەد بابان و نیازی حەمەعەزیز و بەکری تەسبیح فڕۆش ناسراو بەبەکری هەمینە شۆڕ)ه‌وه‌ كه‌ باس له‌وه‌ده‌كه‌ن بڕیاردانی راپه‌ڕین و ده‌ستپێكردنى ده‌كه‌ن. ئەحمەد بابان بەشداربوی ڕاپەڕین و  هاوکات ئەندامی شانە چەکدارەکانی بەرەی کوردستانی، باسی لە چۆنێتی …

ڕێکەوتنامەی جەزائیر

      دۆزینەوەی شوێنەواری لادێیه‌ك…. سەردەمی پێش کشتوکال و پێش چاخی بەردیینە!   ئه‌گێڕنه‌وه‌ زه‌مانی زوو لادێيه‌ک هه‌بوو دیکتاتۆرێک داگیری کردبوو ناوی سەدامیکا بوو، دوای چه‌ندین ساڵ جه‌ماوه‌ری ئه‌و لادێیه‌ ڕاپه‌ڕین، به‌ڵام دوای چه‌ندرۆژێک له‌شاخه‌کانه‌وه‌ کۆمه‌ڵێک خه‌ڵکی ئه‌و لادێێه‌ هاتنه‌وه‌ کە چوبوون بۆ شۆرش دژی دیکتاتۆر! ئەوانەی شاخ هه‌ندێکیان …

کۆماری کوردستان ئامانجی سەربەخۆیی کوردستان شەریف فلاح پێناسە: دەوڵەتێکی دانپیانەنراو: کۆماری کوردستانسروود: ئەی‌ رەقیبپایتەخت: مەهابادزمان: کوردیئایین: ئیسلامحوکمڕانی: کۆماریسەركۆمار: قازی محەمەدسەرۆک وەزیر: حاجی بابە شێخسەردەمی مێژوویی: جەنگی ساردراگەیاندنی سەربەخۆیی: 22 ی‌ کانوونی یەکەمی 1946پاشەکشێی‌ سۆڤێت: حوزەیرانی 1946دەستبەسەراگرتنی لەلایەن ئێرانەوە: 15ی کانوونی دووەمی1946لەسێدارەدانی سەرکردەکان: 30ی ئازاری‌ 1947رووبەر: لە ساڵی‌ 1946دا 37437 کیلۆمەتر …