Home / بەشی مێژووی كورد (page 14)

بەشی مێژووی كورد

تایبه‌ته‌ به‌ مێژووی كورد

کۆتایی سەربەخۆیی کوردو، روخاندنی میرنشینە کوردییەکان لەئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا 1-2

         سەبری ئەتەش* پرۆفیسۆری بەشی مێژوو لە زانکۆی مێتۆدیستی باشوور لە تورکیا                لەئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق  تێبینی: ئەم باسە خوێندنەوەیەکی جیددی و سەرنجڕاکێشە بۆ مێژووی دوێنێمان، واتە مێژووی لەناوبردنی میرنشینە کوردییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا و توێژەر و پرۆفیسۆری مێژوو، سەبری ئەتەش، سەرچاوە ڕەسەنەکانی دەوڵەتی عوسمانیی بۆ پشکنیوە، کە تائێستاش …

Read More »

جووڵانەوەی کورد و کۆتایی ئیمپراتۆرییەتی عوسمانی، 1880 – 1923

د. ژین  باجەڵان*/ یاریدەدەری پرۆفیسۆر لە بەشی مێژووی  زانکۆی ویلایەتی میسووری/ ئەمریکا لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق پێشەکی  بە زۆری مێژوونووسانی پرسی کورد شوێن ڕەگ و ڕیشەی ناسیۆنالیزمی کوردی دەگێڕنەوە بۆ شۆڕشی ساڵی ١٨٨٠ی شێخ عوبەیدوڵڵا (ئەتەش، ٢٠١٤: ٧٣٥ – ٧٩٨؛ جوەیدە، ٢٠٠٦: ٧٥ – ١٠١؛ ئۆڵسن، ١٩٨٩: ٢ – ٧؛ سولەیمانی، …

Read More »

كوده‌تای 1980 و پێشێلكردنی مافه‌كانی كورد له‌ ده‌ستووری 1982

سه‌لام ناوخۆش ده‌سپێك له‌ دوای هاتنه‌ سه‌ر كاری مسته‌فا كه‌مال (ئه‌تاتورك) و كوژاندنه‌وه‌ی شۆڕشی شێخ سه‌عیدی پیران-1925، به‌ توندترین شێوه‌ ناسنامه‌ی توركیای نوێ ئاشكراتر بوو. هه‌ر ده‌ستوورێك له‌ سه‌رده‌می حوكمڕانی مسته‌فا كه‌مال ده‌رچووبێت، كوردی ته‌واو فه‌رامۆش كردووه‌.  د. ڕه‌فیق سابیر ناهه‌قی نه‌بوو دیارده‌ی ده‌ستوورخوازی له‌ توركیا به‌ ده‌ستووری ئایدیۆلۆجیا و …

Read More »

پێشه‌كی قه‌سیده‌/كتێبی “گه‌ڕانه‌وه‌ى زه‌رده‌شت” و چه‌ند تێبینییه‌ك له‌ روانگه‌ى زه‌رده‌شتیه‌تناسییه‌وه‌

سه‌لام ناوخۆش “قسه‌كردن له‌سه‌ر فه‌لسه‌فه‌ى ئاین یا مه‌عریفه‌ به‌خشینه‌ یا مه‌عریفه‌ جوینه‌” ناوه‌ندی ڕۆشنبیری و هونه‌ریی ئه‌ندێشه‌ له‌ زنجیره‌ كتێبی فیكر و ئه‌ده‌ب قه‌سیده‌/كتێبێكی بۆ ئه‌حمه‌د مه‌لا به‌ ناوى (گه‌ڕانه‌وه‌ى زه‌رده‌شت) بڵاو كردووه‌ته‌وه‌. ئه‌م كتێبه‌ (353)ى زنجیره‌كه‌ى سه‌ره‌وه‌یه‌ و پێشه‌كی و ده‌قه‌ شیعرییه‌كه‌ 164 لاپه‌ڕه‌ى داگرتووه‌. خۆم به‌ نیازم كتێبێك …

Read More »

یه‌كه‌م رۆژنامه‌ی روو زه‌ردی كوردی و بڵاوكه‌ره‌وه‌ی “عێراقچێتی”

سەلام ناوخۆش ده‌روازه‌  له‌ مێژووی رۆژنامه‌گه‌ریی كوردیدا ئاماژه‌ به‌ ڕۆژنامه‌ی ” كوردستان ” ده‌كرێت وەک‌ یەکەمین رۆژنامه‌ی ئۆپۆزسیۆنی كوردی‌‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ی كوردستان. هه‌روه‌ها ئاماژه‌ به‌ رۆژنامه‌ی ” پێشكه‌وتن ” ده‌كرێت كه‌ یه‌كه‌م ڕۆژنامه‌ی كوردیه‌ له‌ كوردستان ده‌رچووبێت . ئه‌و هه‌موو “یه‌كه‌م”ـە‌ پانتاییه‌كی فراوان له‌ رۆژنامه‌گه‌ریی كوردی ده‌گرێت. له‌م كورته‌ وتاره‌دا …

Read More »

وەرگێڕانە تازەکەی شەرەفنامە

سەلاحەددین ئاشتی لە ڕاستی‌دا نووسینەوەی مێژوو تێکۆشانێکە بۆ خوێندنەوەی ڕووداوەکانی پێشوو بەپێی پێوەری زانست و ئاستی بەرچاوڕوونیی ڕێبواری ئەم ڕێگایە. لە لایەکی دیکەوە نووسینەوەی مێژوو، سەرەڕای تۆماری ڕووداوەکان، چەشنێک هەڵسەنگاندنی ڕەوتی ژیانی کۆمەڵگا و شێوەیەک شی‌کردنەوە و دۆزینەوەی هۆکاری هەل و هەڵکەوتەکانە و بەرەو ئاکامێک پەل دەکوتێ. بەپێی دەقی شەرەفنامە …

Read More »

هەوڵی عوسمانیەكان، ئینگلیز و رووسەكان، ڕەزاشای ئێران، سەدام بۆ سڕینەوەی مێژووی كورد‌

 ئومێد نه‌جم زۆرجار گلەیی دەكرێت كە گوایە كورد گرنگی و بایەخی نەداوە بە نوسینەوەی مێژووی خۆی نەداوە، بەڵام مێژوو شتێكی تر دەڵێ، شوێنێكی وەك بەرلینی پایتەختی ئەڵمانیا زۆرترین دەستنووسی كوردستانی لێیە، ئەمە ئاماژەیەكی روونە كە ئەرشیفی كورد دزراوە. دزینی كتێبی و دەستنووسی بەنرخ ،  فەرهود و تاڵانكردنی ئەرشیفی كورد بەشێكە …

Read More »

شۆڕشی ئاگری داغ (ئارارات) له ساڵی ١٩٢٩ – ١٩٣٢

جولانەوەیەك لە ناو جەرگەی شارەوە بۆ ناو سەختی شاخ!! زانیاری مێژوویی  ئەم شۆڕشە لە گرنگترین هەوڵ و تەقەڵاكانی خەڵكی ستەمدیدە و ئازادیخوازی كوردستانە، بۆ رزگار بوون لە زوڵم وزۆری كەمالیەكانی توركی،و سەربەخۆبوون،ئەم جوڵانەوە و بزاوتە مەزنە لە چوارچێوەی بەرنامەكانی (جڤاتا ولاتێ‌ كوردا)واتە خۆیبوون دا پەرەی سەندو، خۆیبوونە شارییەكان(مەبەستم شاری و …

Read More »

میساقی میللی تورك چییە؟

چۆمان تەقیەدین  مستەفا کەمال (ئەتا تورک) (1938_1923ز) سەرۆک کۆماری تورکیا، کە هێشتا ژەنەڕاڵ بوو لە سوپای دەوڵەتی خەلافەتی عوسمانی، لە شاری ئەیستانبوڵی پایتەختی دەوڵەتی خەلافەتی عوسمانیەوە ڕەوانەی ڕۆژهەڵاتی ئەنادۆڵۆ کرا وکو پشکێنەری گشتی لەشکری سێیەم بۆ جێگیر کردنی ئاسایش و چەک کردیان. بە پێی ئەو میساقە تورکیا هەرێمی باشووری کوردستان …

Read More »

شۆڕشی گەورەی کوردانی ئیلام ناسراو بە شۆڕشی (ڕەنو).

      نووسینی Hussain Melkîşanî Bilbas کورد لە سەدەی بیستەمدا تەنیا لە بازنەی سەرهەڵدان – شکست – سەرهەڵدان دا خولاوەتەوە. سەدەیەک پڕاوپڕ لە سەرهەڵدان و شکست و سەرهەڵدانەوە. هەرچەندە ئەم سەدەیە لە روانگەیەکەوە وەک سەدەی ڕزگاریی گەلانی بندەست دەناسرێت و زۆربەی گەلانی ژێردەستەی جیهان توانیان لەم سەدەیەدا سەربەخۆیی و …

Read More »