Home / مێژووى جیهان / مێژووى گشتى (page 5)

مێژووى گشتى

ئایینی ئاتون (ئاتونییەت)

ئایینی ئاتون (ئاتونییەت) بەشی یەکەم ئوسامە حەسیب ئەو ئایینەی، کە (ئەمنحۆتبی چوارەم) بانگەوازی بۆ دەکرد، پەرستنی خۆر بەناوی (ئاتون)، پەرستراوێکی نامۆ نەبوو لەمێژووی میسڕی کۆن، بەڵکو (خۆر) بەناو و شێوازی جیاواز پەرستراوە، بڕگەیەک لەناوی زۆربەی پاشاکانی پێکدە‌هێنا بەناوی: (رەع) (خەف رەع) (مەنک رەع)، کە لەپاشایانی بنەماڵەی چوارەمن. هەروەها بەناوەکانی: (هور …

Read More »

شاژنه‌ نزینگا.. دیوارێكی پۆڵایین به‌ ڕووی داگیركاران

شاژنه‌ نزینگا.. دیوارێكی پۆڵایین به‌ ڕووی داگیركاران  په‌یام محه‌مه‌د شاژنی سه‌ده‌ی 17ی كۆماری مه‌نگۆلای باشووری ئه‌فریقا بوو، وه‌ك ژنێك چاونه‌ترسانه‌ و زیره‌كانه‌ كاری كردووه‌ بۆ ئازادبوونی گه‌له‌كه‌ی و به‌رانبه‌ر داگیركاری وڵاته‌كه‌ی له‌لایه‌ن پرتوگالییه‌كان وه‌ستاوه‌ته‌وه‌. ژیاننامه‌ نزینگا ناوی ته‌واوی”ئانا دی سۆسا نزینگا مباندی”یه‌، له‌ ساڵی 1853 له‌ ئه‌نگۆلا له‌ دایك بووه‌ …

Read More »

كوشتنی پیاوە مەترسیدارەكە لەشەوێكی تاریكدا چیرۆكی كوشتنەكەی ئوسامە بن لادن لەزاری خێزانەكەیەوە

كوشتنی پیاوە مەترسیدارەكە لەشەوێكی تاریكدا چیرۆكی كوشتنەكەی ئوسامە بن لادن لەزاری خێزانەكەیەوە وەرگێڕان: رۆزا حەمە ساڵح كاتێك كاتژمێری سفر لێیدا، كۆتایی ژیانی ئوسامە بن لادن خێرا هات، هێزە تایبەتییەكانی ئەمریكا گەمارۆیان دا و گوللە بارانیان كرد، خانەوادەكەی و مناڵەكانی هەموو شتێكیان لەو شەوە خوێناویەدا بینی. لەدوای ئەوەی نانی ئێوارە خورا …

Read More »

بۆچى ڕاپه‌رینه‌كان شكستیان هێنا؟

بۆچى ڕاپه‌رینه‌كان شكستیان هێنا؟ نوسینی: فالح عبد ئه‌لجبار سه‌رچاوه‌: Middle East Report و: بێستون حسێن عارف و زیاد محه‌مه‌د نورى به‌شی یه‌كه‌م دواى شكستى عێراق له‌ جه‌نگى كه‌نداو له‌ مارسى 1991دا، كورده‌كانى باكورى عێراق و عه‌ره‌به‌كانى باشور ڕاپه‌رینیان له‌ دژى ڕژێمى به‌عس ده‌ستپێكرد. بۆ ماوه‌یه‌كى كه‌مى دوو هه‌فته‌یى واده‌رده‌كه‌وت كه‌ …

Read More »

لۆمه‌ى “سایكس – پیكۆ” مه‌كه‌ن له‌سه‌ر پشێوییه‌كانى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست

لۆمه‌ى “سایكس – پیكۆ” مه‌كه‌ن له‌سه‌ر پشێوییه‌كانى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست ناوه‌ندی میلله‌ت بۆ توێژینه‌وه‌ سه‌رچاوه‌: فۆڕن پۆڵسى وه‌رگێڕانى ابراهیم احمد حسین سه‌د ساڵ به‌سه‌ر رێككه‌وتننامه‌ى “سایكس – پیكۆ”دا تێپه‌ڕیوه‌ و له‌ئێستادا چاودێران و رۆژنامه‌نووسان شرۆڤه‌كارانى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست باس له‌ كۆتاییهاتنى رێككه‌وتننامه‌كه‌ ده‌كه‌ن، به‌رپرسیارێتى ئه‌و بابه‌ته‌ش ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆى په‌یامنێرى رۆژنامه‌ى ئیندپێندنت “پاتریك …

Read More »

مێژووی دۆزینەوەی چا و چاخواردنەوە

چا یەک لە کۆنترین خواردنەوەی جیهانە و مێژووەکەی بۆ نزیکەی پێنج هەزار ساڵ بەر لە ئێستا دەگەڕێتەوە. بەگوێرەی ئوستورەی کۆن (ئەفسانە – Legend) بەو شێوەی خوارەوە باس لە دۆزینەوەی چا کرایە: ئیمراتۆری چین Shen Nong  (2852 – 2737 پێش زایین)، زانایەکی گەورە و بە باوکی مێدیسنی چینی بەناوبانگە. ئەو شارەزایی …

Read More »

شـۆڕش یـان کودەتـا ؟  ١٤ی تەموز .. شه‌وێكی شوم و به‌یانیه‌كی خوێناویی

شـۆڕش یـان کودەتـا ؟١٤ی تەموز .. شه‌وێكی شوم و به‌یانیه‌كی خوێناویی دانا ساڵح محەمەد حەسەنین هەیکەل لە کتێبی (عبدالناصر والعالم) دەڵێـت رۆژی ٢٦ی تەموزی ١٩٥٨ شەخسێکی عێراقی هاتە لای جەمال عەبدولناسر سەرۆکی میسر، دیارییەکی بۆ هێنابوو لە ناو قوتویەکدا، دەیوست لەبەرچاوی ئامادەبووان بیکاتەوە، جەمال عەبدولناسر وتی ئەوە چییە .. کابرای …

Read More »

دوای 825 ساڵ هۆکاری مردنی سەڵاحەدینی ئەیوبی ئاشکراکرا

دوای 825 ساڵ هۆکاری مردنی سەڵاحەدینی ئەیوبی ئاشکراکرا ن: لاورا گێگیل / ماڵپەری livescience و: گۆران قادر احمد هۆكاری مردنی سەركردەی كورد و ئیسلام سەلاحەدینی ئەیوبی چی بوو؟، كە توانی لە سەدەی دوانزەدا  جیهانی ئیسلامی یەكبخات و قودس لە مەسیحیەكان بسێنێتەوە، ئایا سەركردایەتی ئۆپراسیۆنی سێیەمی دژی خاچ پەرستەكان كردووە؟ تاكو …

Read More »

بۆچی میشێل فوكۆ پشتیوانی لەشۆڕشەكەی خومەینی كرد؟

بۆچی میشێل فوكۆ پشتیوانی لەشۆڕشەكەی خومەینی كرد؟ مونا فەیاز شوان ئەحمەد کردوویەتی بەکوردی بۆماوەیەكی زۆر، بەڵام بەشێوەیەكی دژ بەیەك، هەڵوێستی پاڵپشتی كردنی میشێل فوكۆ لەخومەینی و شۆڕشەكەی، مایەی مشتومڕو بێنەو بەردەبوو. واتە جارێك وەك هەڵوێستێكی ڕاست دروست سەیركراوە و جارێكی دیكەش بەپێچەوانەوە، بەتایبەت كاتێك لەو جۆش و خرۆشەی سەرەتای سارد …

Read More »

مێژوی تۆپی پێ‌ و مۆندیال بەگێڕانەوەی ئێدواردۆ گالیانۆ

مێژوی تۆپی پێ‌ و مۆندیال بەگێڕانەوەی ئێدواردۆ گالیانۆ شوان ئەحمەد ئێدواردۆ گالیانۆ(١٩٤٠-٢٠١٥) حیكایەتخوانێكی گەورەی ئەمریكایی لاتین و عاشقێكی سەرسەختی تۆپی پێیە. خاوەنی چەندین بەرهەمی ئەدەبی گرنگە، وەك (ئاوێنەكان، یادەوەری ئاگر، شاخوێن بەرە كراوەكانی ئەمریكای لاتین، منداڵانی ڕۆژگار، وشە گەڕیدەكان، كتێبی ئاوێزاندن و … هتد). ئەو کوڕە یاخیەکەی شاری مۆنتیڤیدیۆیە. خەڵكی …

Read More »