مێژووى جیهان

سەربازە موسڵمانە لەبیرکراوەکانی جەنگی یەکەمی جیهانی دوای سەد ساڵ لە جەنگی یەکەمی جیهانی، مێژووناسان پێیانوایە دانپێدانان بە هاوکارییەکانی موسڵماناندا کێشەکانی وەک “ترس لە ئیسلام” “Islamophobia” چارەسەردەکات. هایان بابها ئەندام لە گروپی ئەزمونی مسوڵمان “The Muslim Experience” دەڵێت “سەربازە مسوڵمانەکان بەتێپەڕبوونی کات لەبیرکراون، بەپێی گێڕانەوەکانی راستڕەوە توندڕەوەکان مسوڵمانان هیچ شتێکیان لەپێناو …

هۆكارەكانی جەنگی یەكەمی جیهانی نووسينىد.عبدالجبار عطيوى جاسم وەرگێڕانینهاد جلال حبیب الله جەنگی یەكەمی جیهانی بەیەكێك لەدیارترین‌و مەترسیدارترین رووداوەكانی ناو مێژوی گەلان دادەنرێت، ئەو جەنگە ناوچەیی نەبوو، بەڵكو جیهانی بوو دەوڵەتانێك بەشداریان تێدا كرد كە هەریەكەو سەر بە كیشوەرێكی جیابوو، هەرچەندە ئەوروپا مەیدانی سەرەكی جەنگەكە بوو، بەڵام ئەنجامە گەورەكانی بەجۆرێك لەجۆرەكان …

ئایا مێژوو زانستە؟ ئارام مەجید شەمێرانی ناسینی مێژوو وەك زانستێك  لەگەڵ بوونی مرۆڤایەتیدا هەیەو تائێستاش هەر لەگەڵیەتی و بگرە تا دوا ڕۆژیش بەردەوامە لەگەڵی،وەگفتو گۆ و بۆچونێكی زۆر دێتە ئاراوە كاتێك سنورێكی زانستی بۆ پێناسەی مێژوو دادەنرێت،تەنانەت بەئامانج گەشتن لەم بابەتەدا هەروا كارێكی ئاسان نیە و پێوستی بەتوەێژینەوەیەكی ورد و …

سه‌ره‌تای جه‌نگی جیهانی دووه‌م له‌ 1ی سێپتێمبه‌ر (ئه‌یلول) ی ساڵی 1939 جیهان چاوه‌ڕوانی رووداوێك بوو كه‌ ڕێڕه‌وی مێژووی جیهانی به‌ ته‌واوه‌تی گۆڕی ، ئه‌میش ئه‌و كاته‌ بوو كه‌ ئه‌ڵمانیا به‌ سه‌رۆكایه‌تی ئه‌دۆڵف هیتله‌ر هێرشی كرده‌ سه‌ر پۆلۆنیا و سه‌ره‌تای جه‌نگی جیهانی دووه‌م ده‌ستی پێكرد. له جیهانی عه‌ره‌بیشدا گرنگرترین رووداوه‌كانی 1ی …

(گوزەرێك بەبیرەوەریەكانی سەدام لەزاری وەڕگێڕە كوردەكەیەوە) ژینۆ عەبدولڵا* بەهۆی ئەوەی ماوەی زیاتر لە 35 ساڵ بە ئاگرو ئاسن حكوم یپۆڵاین و دیكتاتۆریەتی وڵاتێكی كردوەو و نەوەیەكی تەواو بونەتە قوربانی سیاسەت و ئیدارە دانی وڵات و تەنانەت دوای نەمانیشی تائێستا كلتورو نەریتە خراپەكانی ماوەتەوە لە لای عیراقیەكان هەر بۆ یە هە …

تێپەڕینی سەد ساڵ بەسەر جەنگی جیھانیی یەکەمدا سبەی (11)ی نۆڤێمبەر، سەد ساڵ بەسەر کۆتایی جەنگی جیھانیی یەکەمدا تێدەپەڕێت. جەنگێک کە زیانێکی گیانیی و ماڵی گەورەی بە بەشێکی گەورەی دونیا گەیاند. لەناو ئەوروپاو لە دەرەوەی ئەوروپادا. لەو ناوچەیەی ئێمەدا دەبێتە ھۆکاری روخانی ئیمپراتۆریەتی عوسمانیی، ھاتنی کۆلۆنیالیزم و دروستکردنی دەوڵەتیی-نەوەیی مۆدێرن لەناوچەکەدا، …

بەبۆنەی کۆتایی هاتنییەوە؛ جەنگی جیهانیی یەکەم بە ژمارە ئەمڕۆ (11)ی نۆڤەمبەر، (100) ساڵ تێپەڕدەبێت بەسەر کۆتایی هاتنی جەنگی جیهانی یەکەمدا کە بەهۆیەوە ملیۆنان کەس کوژران. لە پاریسی پایتەختی فەڕنسا بە بۆنەی تێپەڕبونی (100) ساڵ بەسەر کۆتایی هاتنی جەنگی جیهانیی یەکەمدا، بەبەشداریی (70) سەرکردە و سەرۆکی وڵاتانی جیهان لە کۆشکی ئیلیزێ …

تاوانێك لە سەدەی ڕابردوودا کە کۆمەڵگای عیراقی هەژاندووە : ۴ چیرۆکی ئەم وێنانە دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی ۱۹۱۷ ز کاتێك ولایەتی موسڵ لە ژێر دەسڵاتی دەوڵەتی عوسمانی دا بوو ، لەو ساڵەدا بێبارانییەکی زۆر روی لە ناوچەکە کردبوو، بەروبومە کشتوکاڵیکان توشی داڕوخان هاتبوو ، هەروەها بە هۆی جەنگی جیهانی یەکەمەوە و …

ئایینی ئاتون (ئاتونییەت) بەشی یەکەم ئوسامە حەسیب ئەو ئایینەی، کە (ئەمنحۆتبی چوارەم) بانگەوازی بۆ دەکرد، پەرستنی خۆر بەناوی (ئاتون)، پەرستراوێکی نامۆ نەبوو لەمێژووی میسڕی کۆن، بەڵکو (خۆر) بەناو و شێوازی جیاواز پەرستراوە، بڕگەیەک لەناوی زۆربەی پاشاکانی پێکدە‌هێنا بەناوی: (رەع) (خەف رەع) (مەنک رەع)، کە لەپاشایانی بنەماڵەی چوارەمن. هەروەها بەناوەکانی: (هور …

خوێندنه‌وه‌یه‌ك بۆ كتێبی فه‌ره‌ح په‌هله‌وی .. یاداشتنامه‌ شیرین. ك كتێبی (فه‌ره‌ح په‌هله‌وی.. یاداشتنامه‌) كه‌ 399لاپه‌ڕه‌یه‌، ساڵی2003 به‌زمانی فه‌ره‌نسی له‌پاریس ده‌رچووه‌، دواتر ته‌رجه‌مه‌ی زمانی ئینگلیزی كراوه‌، ساڵی 2010 له‌زمانی ئینگلیزییه‌وه‌ ته‌رجه‌مه‌ی زمانی عه‌ره‌بی كراوه‌ له‌لایه‌ن (ئیكرام یوسف) ه‌وه‌ كه‌ ژنه‌ وه‌رگێڕێكی میسرییه‌، فه‌ره‌ح په‌هله‌وی نوسخه‌ی عه‌ره‌بی كتێبه‌كه‌ی پێشكه‌ش به‌گه‌لی میسر كردووه‌: …