Home / مێژووى جیهان (page 63)

مێژووى جیهان

تایبه‌ت به‌ مێژووی جیهان

ڕژێمی ئایینی لە ئێران

ڕژێمی ئایینی لە ئێران نووسینی: مه‌هدی خه‌له‌جی (توێژه‌ری باڵا له‌ په‌یمانگای واشنتۆن بۆ سیاسه‌تی ڕۆژهه‌ڵاتی نزیك) وه‌رگێڕانی: صابر حسن رسول سه‌رچاوه‌: په‌یمانگای واشنتۆن بۆ سیاسه‌تی ڕۆژهه‌ڵاتی نزیك به‌شی یه‌كه‌م له‌كاتی شۆڕشی ئێرانه‌وه‌ له‌ ساڵی ١٩٧٩، كۆماری ئیسلامی ده‌زگای ئاینیی به‌ مۆدێرن و ڕێكخراوه‌یی كردووه‌و دووباره‌ ئاینی پێناسه‌ كردووه‌ته‌وه‌و چه‌ندین دامه‌زراوه‌ی …

Read More »

ژیاننامەی جۆرج واشنتۆن

  فرانک فریدێڵ و هاگ سیده‌ی وه‌رگێڕانی له‌ ئینگلیزیه‌وه‌: خه‌سره‌و ئه‌ڵماسی جۆرج واشنتۆن ڕۆژی 30 مانگی گوڵانی 1789، له‌ کاتێک‌دا که‌ له‌ سه‌ر باڵکۆنه‌که‌ی هۆڵی فیدراڵ له‌ وۆڵ ستریتی نیۆیۆرک وەستابوو، وه‌ک یه‌که‌م سه‌رۆک کۆماری وڵاته‌ یه‌کگرتووه‌کان سوێندی یاسایی خوارد. له‌ نووسراوێک‌دا بۆ جه‌یمز مه‌دیسۆن ده‌ڵێ:» وه‌ک سه‌ره‌تای هه‌ر شتێک، …

Read More »

١١ وێنەی مێژووی کە جیهانی سەرسام کرد

١١ وێنە کە کە زەمەن و مێژوویەکی گرنگی بۆخۆی تۆمار کردووە تا ئێستاش گرنگی و مێژوویەکی تایبەتی خۆی هەیە لە جیهاندا لەوانە : وێنەگرێک بە قاچی هەوڵی ئازاردانی پیاوێکی پۆلیس دەدات لەسەر سنوری بەرلینی ڕۆژهەڵاتی . کاتی دروست کردنی چاوێک لەلایەن هونەرمەندێکەوە لەسەر شاخی ڕاشمور ساڵی ١٩٣٠ گواستنەوەی هاردێکی ٥ …

Read More »

مێژووی زارەکی چیە؟

 ‌خالد سلێمان‌ مێژووی زارەکی چیە؟ مێژووی زارەکی لە ناو کایەی مێژوودا مێتۆدێکە بۆ بەدواداگەڕان کە پشت دەبەستێت بە چاوپێکەوتن لەگەڵ دەربازبو یان ڕزگاربوان لە کارەساتەکان، هەروەها سەرچاوە زارەکیەکان. مێژووی زارەکی کە لە ڕێگەی دەنگی شایتحاڵەکانەوە دیدێکی جیاوازمان دەداتێ لەسەر ڕابوردو، تەنها لەسەر مێژووی ڕوداوی سیاسی و سروشتی نیە، لە هەندێ …

Read More »

یەکی ئایار لە مێژوودا

یەکی ئایار لە مێژوودا هه‌شت سه‌عات كار، هه‌شت سه‌عات پشوودان، هه‌شت سه‌عات نووستن، ئه‌وه‌ دروشمی ٣٤٠ هه‌زار كرێكارى مانگرتوى شارى (شیكاگۆ)بوو له‌ئه‌مریكا له‌ساڵى ١٨٨٦دا ،كه‌ له‌رۆژى یه‌كى ئایارى ئه‌و ساڵه‌دا ئه‌مریكا به‌سه‌رپه‌رشتیى ( یه‌كێتیى ئه‌مریكا بۆ كار)، سەدان خۆپیشاندان و مانگرتنى كرێكارانى به‌خۆوه‌ بینى. داواى هاوبه‌شى كرێكاران ئه‌وه‌بوو كه‌ له‌و …

Read More »

بارق حاجی حنته‌؛ بكه‌رێكی ئه‌نفال و هاوڕێی خوێن و متمانه‌ پێكراوی سه‌دام

سایتی KNNC له‌ یادی پرۆسه‌ی ئه‌نفال (14/4)، بۆ یه‌كه‌مجار چه‌ند به‌ڵگه‌نامه‌ و زانیارییه‌ك له‌سه‌ر بارق حاجی حنته‌ بڵاوده‌كاته‌وه‌، كه‌ ناوبراو به‌ یه‌كێك له‌ دڕنده‌ترین ئه‌فسه‌ره‌كانی سوپای عێراقی ناسراوه‌ له‌و پرۆسه‌یه‌دا. هه‌روه‌ها سایتی KNNC وێنه‌ و دۆكیومێنتی تایبه‌ت به‌و ئه‌فسه‌ره‌ خوێنڕێژه‌ی سوپای عێراق بڵاوده‌كاته‌وه‌، كه‌ له‌ خزم و كه‌سوكار و پێگه‌ …

Read More »

ئەو هۆزانه‌ی تا ئێستا شارستانیه‌تیان پێنه‌گه‌یشتووه‌ ‌

ئەو هۆزانه‌ی تا ئێستا شارستانیه‌تیان پێنه‌گه‌یشتووه‌ ‌ ‌ كه‌شتی نوح  (2-2) سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی كه‌ شارستانیه‌تی هاوچه‌رخ‌و ئامرازه‌ نوێیه‌كانی ژیان به‌شێوه‌یه‌كی به‌رفراوان گه‌یشتۆته‌ ده‌ست ملیۆنه‌ها مرۆڤ له‌سه‌رگۆی زه‌وی, به‌ڵام هێشتا چه‌ندین كۆمه‌ڵی مرۆیی هه‌ن ئه‌و شارستانیه‌ته‌یان پێنه‌گه‌یشتوه‌ . زۆربه‌ی ئه‌و خێڵانه‌ یان به‌ڕێكه‌وت دۆزراونه‌ته‌وه‌ ، یان به‌هۆی پێشكه‌وتنی ته‌كنه‌لۆژیاو له‌ڕێگه‌ی ئه‌و …

Read More »

بەشێک لە شیوەنی گلگامێش بۆ ئەنکیدۆی ھاوڕێی. تابڵۆی ھەشتەمی داستانی گلگامێش

   نوسینی: شاسوار هەرشيمی.. لاواندنەوەی دۆستێک شاسوار ھەرشەمی کردویەتیە کوردی… بەشێک لە شیوەنی گلگامێش بۆ ئەنکیدۆی ھاوڕێی. تابڵۆی ھەشتەمی داستانی گلگامێش (چەند ساڵێکە داستانەکەم، له‌ 320 لاپه‌ڕه‌دا، بە بەراوردکاری و لێکۆڵینەوەوه‌ کردۆتە کوردی و،‌ ھێشتا چاپم نەکردووە) ئەوەی لەم پارچە ھەڵبژاردەیە تێبینی دەکرێت، ئەو زمانە بەرزەی پیاھەڵدانە، کە کەس باوەڕ …

Read More »

زانیاریەکانی جەنگی یەکەمی جیهان

 زانیاریەکانی جەنگی یەکەمی جیهان جەنگی جیھانی یەکەم، ئەو شەڕە بوو کە لە ئەوروپا دەستی پێکرد و پاشان ناوچەکانی تری جیھانی گرتەوە لە نێوان ساڵانی ١٩١٤ و ١٩١٨دا، شەڕکە دەستی پێکرد کاتێک ئیمپڕاتۆڕی نەمسا-مەجەڕ شانشینی سربیای گرت لە دەرئەنجامی کوژرانی شازادەی نەمسا و ھاوسەرەکەی لەلایەن خوێندکارێکی سڕبیەوە لەکاتی سەردانیاندا بۆ سەراییڤۆ. ڕووسیا ھەستا بە کۆکردنەوەی …

Read More »

(14)ی تـەموز شۆرشێک کەدنیا دووژمنی بوو ‌

  (14)ی تـەموز شۆرشێک کەدنیا دووژمنی بوو ‌ نوسینی:ئەردەڵان عەبدوڵڵا ‌ خـوێندنەوەیەک بـــۆ کتێبی ئـاڵۆگۆڕ شۆڕشی 14 تەموزی ساڵی 1958 لە عیراق یەکێکە لە رووداوە گرنگ و پڕ بایەخەکانی مێژووی عیراق و ناوچەکە. لەسەر ئەم ڕووداوە گرنگەی عیراق کۆمەڵێک کتێب و لێکۆڵینەوەی زۆر نووسراون. دیارە هەر لایەنەو هەوڵیداوە  خۆی بە …

Read More »