مێژووی كۆنی كورد

ئامادەكردنی: زانا عومه‌ر زۆربەی مێژوونوسان باسی ئەوەیان كردووە كەكۆنترین بوونی جولەكە لەكوردستانی عیراقە، كەبۆ یەكەمجار سەرەتاكەی دەگەڕێتەوە بۆ كۆتایی سەدەی 8ی پ.ز، ئەم مێژووەش هاوكاتە لەگەڵ ساڵی 626 پ.ز كەئاشورییەكان جوییەكانیان بەدەست بەسەری هێناوە بۆ كوردستانی عیراق، ئەوەی زیاتر ئەو بۆچونەی ئەوان رەتدەكاتەوە ئەوەیە كە لەكتێبی تەوراتدا هاتووە كەكۆچكردنی ئیبراهیم …

  به‌شی یه‌که‌م نوسینی: هۆمه‌ر ده‌سپێک: میله‌تیک که‌ میژوی خۆی نه‌ناسیت مه‌حکوم به‌ دوباره‌ کردنه‌وه‌یه‌تی. هه‌ر کوردیک له‌ سه‌ری پیویسته‌ که‌ میژوی خۆی بناسیت. ده‌بیت ئه‌وانه‌ی که‌ له‌ پیش ئیمه‌دا ژیرخانی ئه‌م وه‌ڵاته‌یان دارشتووه‌ و فه‌رهنگ و کولتوریان دروست کردوه‌ تا لینه‌هاتویی و خه‌تاکانیان و سه‌هوه‌کانیان بناسین و عیبره‌تی لی …

شوێنەواری دێرینی مادەکان تەبعەن،ئێستا لەژێر سایەی ئەو حزبە کوردییانەی باشور،ئەبێت کەمێک بەترسیشەوە ڕەخنە لەئێران و تورکیا بگریت،ھەرپێشموابووە دووساڵێکی تر داعش ئەبنەوە بەگروپێکی ئاسایی و قات و ڕیبات لەبەرئەکەن و،تەسریحات دژی کورد ئەدەن لەناوەندەکانی بڕیاری دەوروبەرەوە،کوردی خۆشمان ھاوپەیمانیان لەگەڵ ئەکەن . شەوێ،لەئەرمینیا (بۆ یادی جینۆسایدی ئەرمەنەکان لەوێ بوین) لەسەر مێزە گەورەکە،نوسەری …

ده‌ركه‌وتنی كوردو زمانی كوردی له‌ مێژوودا   هۆشه‌نگ ساڵح نه‌جاڕ   ئه‌گه‌رچی تا ئێستا سه‌رچاوه‌كان به‌ شێوه‌یه‌كی بنبه‌ست نه‌گه‌یشتوونه‌ته‌ ده‌رئه‌نجامی ڕاست و دروستی سه‌ره‌تاكانی په‌یدابوونی نه‌ته‌وه‌ی كورد له‌سه‌ر ئه‌و خاكه‌دا، به‌لام تا ئه‌مڕۆش لێكۆڵینه‌وه‌كان بۆ گه‌یشتن به‌و ده‌رئه‌نجامه‌ به‌رده‌وامن، هه‌وڵده‌درێ به‌پشتبه‌ستن به‌ زانسته‌كانی شوێنه‌وارناسی و زمانناسی و مرۆڤناسی و ئاییناسی…به‌هه‌ر …

دایکۆ پاشای کورد زنجیرە ووتارێکە لە پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان” دەرهێنراوە حەمە میروەیسی نوسەری پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان”ە. “گەڕانەوەی مادەکان” بۆ یەکەم جار بە زمانی ئینگلیزی   لە ئەمریکا چاپ کراوە میروەیسی زنجیرە ووتارێکی لە پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان” ئامادە کردوە بۆ بڵاوکردنەوەی بە زمانی کوردی. ئەم زنجیرە ووتارە بەشێکی بچوکە لە پەڕتووکی …

حامید ره‌رزا  (جۆراوجۆرای ناوی کورد له‌زبانه‌کانی حکوومه‌ته‌کانی دێرین) ئه‌گه‌روادابنێین،هه‌رسه‌رهه‌ڵدان وبدیهاتن و په‌یدابوونێک له‌سه‌ره‌تا بێ گۆڕانکاری بوایه،‌ له ‌ته‌وای گشت و گوزاری مێژووش،شکلی هه‌وه‌ڵی خۆی ده‌پاراست و هه‌تا دوایین هه‌روا ‌به‌چه‌قین ده‌ماوه‌،ئیدی چ ناکوکیه‌کی بیروبۆچوون و ناکۆکی ئاقیده‌ سه‌باره‌ت به ‌وی به‌وجودنه‌ده‌هات. بۆهه‌مووکه‌س ئاشکراو ڕوونه‌ که ‌هه‌ر هاتنه‌دی و  وه‌دیهێنان و …

مادایان(ماده‌کان)ئه‌وتایفانه‌ن که‌تایفه‌کانی کورده‌کانوو الوار(کورده‌کان ولوڕه‌کان) له ‌وانن. هرودوت ده‌بێژێ: که‌ ماده‌کان له‌ ڕه‌چه‌ڵه‌و تۆره‌مه‌ی (ئار)ین، دواییه‌کانی خۆیان به‌ ماد ناو دیرکردوه‌. مشیرودوله ‌پیرنیاش له‌ مێژووی ئیرانی کۆن. لاپه‌ڕه‌ی 49 ده‌نوسێ: (ماده‌کان پێشینان و ڕابوردوانی  پارسه‌کانن) ئاتوولله شێخ محه‌مه‌د ‌مردوخ له‌به‌رده‌وامی قسه‌کانی ده‌نوسێ: “گروپه‌کانی کورد خه‌ڵکانێکن(ئاری) آریا)ڕه‌چه‌ڵه‌ له ‌جنسی(هندوئوروپایی” هه‌روا پڕفسۆرمینورسکی …

    سه‌رده‌می كه‌ونارا كورد كه‌ ئه‌وڕۆ گه‌وره‌ترین نه‌ته‌وه‌ی بێ نیشتمانی سه‌ر گۆی زه‌وییه‌ یه‌كێك له‌ كۆنترین نه‌ته‌وه‌كانی ڕۆژهه‌ڵاتی نێزیك و ناوه‌ڕاسته‌. سه‌رچاوه‌كه‌ی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ناخی مێژوو. به‌ڵگه‌ زانستییه‌كان پیشان ده‌ده‌ن كه‌ كوردستانیش مێژینه‌كه‌ی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ كانگه‌ی كه‌ونارایه‌كی هه‌ره‌ كۆن و دێرین. له‌ چاخی به‌سته‌ڵه‌كدا كه‌ نێزیكه‌ی نیو میلیۆن ساڵ …

كوردستان هه‌م به‌پێی پاشماوه‌ شوێنه‌وارییه‌كان و هه‌م به‌پێی نوسراوی نێو كتێبه‌ پیرۆزه‌كان، جێگایه‌كی دیاری له‌مێژووی دنیادا هه‌یه‌، ئه‌ویش به‌پله‌ی یه‌كه‌م له‌و راستییه‌وه‌ سه‌رچاوه‌ ده‌گرێت كه‌پاش روداوی لافاوه‌ گه‌وره‌كه‌ی كه‌شتی نوح له‌سه‌ر چیای جودی له‌كوردستان له‌نگه‌ری گرتووه‌و جارێكی تر له‌م ده‌ڤه‌ره‌ مرۆڤایه‌تی هه‌نگاوی بوژانه‌وه‌ی خۆی ناوه‌و له‌وێدا به‌دنیادا بڵاوبۆته‌وه‌. له‌سۆنگه‌ی ئه‌م …

گەلی مننا بەشی دووەم نووسینی: ڕان زادۆک* و: نەبەز هێمن “کوموردو” یان “کوموردایۆ”ی”ماننا”، لەگەڵ ناوچەی “هومورتو” دەناسرێتەوە کە لە سەردەمی سۆمەری- نوێ(ئووری سێهەم) و (کۆتایی هەزارەی سێهەم و دەسپێکی هەزارەی دووهەمی پێش زایین، بڕواننە “دیاکۆنۆف، ١٩٥٦، ڵاپەڕەی ٢٨٢ تەک ژمارەی سێ، ١٩٨٥، لاپەڕەی ٧٣ ) تۆمار کراوە، ڕەنگە بەڕەو ئاراستەی …