نەورۆز و كاوەی زوحاك و جەژنی مادەكان لە چەند دێڕە زانیاری نوێ دامەزراندنی دەوڵەتی ماد و ساڵنامەی کوردی وپەیوەندی بە نەورۆزەوە… ئێمە وەک میللەتی کورد میللەتێکی هێندە بەهێز بووین کە ڕۆژانێک خاوەنی ئیمپڕاتۆریەت بووین، بەڵام بەهۆی ئەو خۆخۆری و ناکۆکیانەی بەدرێژایی مێژوو هەبووە لە نێومان دا ئێمە کەوتین …
Read More »پاشاکانی ئیمپڕاتۆریەتی ماد
پاشاکانی ئیمپڕاتۆریەتی ماد دیاکۆ (٧٠٨ تا ٦٥٥ی پێش زایین) ٥٣ساڵ درێژەی ھەبووە. فرۆرتیش (٦٥٥ تا ٦٣٣ی پ.ز.) ٢٢ساڵ درێژەی ھەبووە. ھەڤەخشترە (٦٣٣ تا ٥٨٤ی پ. ز.) ٤٩ساڵ درێژەی ھەبووە. ئەژیدەھاک (٥٨٤ تا ٥٥٠ی پ. ز.) ٣٤ساڵ درێژەی ھەبووە. دیاکۆنزیکەی ٧٠٠ ساڵ پێش لە زایین لە نێو مادەکاندا کەسایەتییەک …
Read More »نەورۆز؛ جەژنی کورد یان جەژنێک لە دژی کورد؟
نەورۆز؛ جەژنی کورد یان جەژنێک لە دژی کورد؟ سۆران حەمەڕەش ساڵی پار بابەتێکم سەبارەت جەژنی نەورۆز بڵاوکردەوە و وا ئەمساڵ بە متمانەکردنە سەر سەرچاوەی مێژوویی، بەشێوەیەکی قوڵتر جارێکی تر سەبارەت ئەم بابەتە دەنووسمەوە. کە منداڵ بووم هەموو ساڵێک زیاتر لە مانگێک پێش نەورۆز، لەگەڵ منداڵانی گەڕەک ڕۆژانە دەبوو …
Read More »ئیلامیەکان کێ نەو چۆن لەناوچوون
ئیلامیەکان کێ نەو چۆن لەناوچوون پادشایی ئیلام نزیك به 2 ههزار تا 550 ساڵ بهر له زایین لهو شوێنهی ئێستا به ڕۆژههڵاتی كوردستان ناسراوه، دامهزراوه و خاوهن دهسهڵاتێكی فراوان بووه. جوگرافیای حكوومڕانیان له باكوورهوه تا ههمهدان و له ڕۆژههڵاتهوه تا شاری كرمان و له باشوورهوه تا كهنداو و …
Read More »مێژووی نەورۆز
مێژووی نەورۆز نەورۆز داب و نەریتێکی زۆر کۆن و دێرینە کە لە لایەن کورد و فارس و…ھتد، بە شێوەی جۆربەجۆر پەیڕەو دەکرێت. ڕەگ و ڕیشەی دەگەڕێتەوە بۆ کەونارایەکی پێش لە مێژوو. ھەندێ کەس بە ھەڵە پێیان وایە زاڵبوونی کاوە بەسەر زوحاک سەرچاوەی نەورۆزە. بەڵام نەورۆز زۆر لە ئەفسانەی زوحاکیش کۆنترە. …
Read More »فەلسەفەو مێژووی نەورۆز
فەلسەفەومێژووی نەورۆز فەلاح شەریف ھەندێک نەورۆز دەگێڕنەوە رۆژی لەدایکبوونی بۆ زەردەشتی پێغەمبەری کوردان لە یەکەمین شەممەی مانگی یەکەمی ساڵی 1767ی پێش زایین لە کوردەواریدا، بەرچاوترین رووداوی سروشتی و گۆڕانکاری لە وەرزەکان کە گیان و رۆحێکی تازە بە بەر سەرلەبەری ژیان و دەشت و دیمەندا دەکرێتەوە، ھاتنی نەررۆز و ساڵی تازەیە. …
Read More »مێژووی نەتەوەکەت بناسە
میر وەیسی مێژووی نەتەوەکەت بناسە میر وەیسی وەرگێڕانی لە ئینگلیزیەوە بۆ کوردی: پێشڕەو ماد زنجیرە ووتارێکە لە پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان” دەرهێنراوە حەمە میروەیسی نوسەری پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان”ە. “گەڕانەوەی مادەکان” بۆ یەکەم جار بە زمانی ئینگلیزی لە ئەمریکا چاپ کراوە. میروەیسی زنجیرە ووتارێکی لە پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان” ئامادە کردوە بۆ بڵاوکردنەوەی بە …
Read More »كورتهیهك سهبارهت بهمێژووی لولوبیهكان
كورتهیهك سهبارهت بهمێژووی لولوبیهكان نیسان حسن نهاونانی لولوبیهكان:لولوبیهكان گهلێكی تری كوردستانی كۆن بوون ناوهكهشیان بهسهرئهوولاَتهدا دابڕاوكهتیایدادهژین،ناوی ئهم گهلهوناوی ولاَتهكهیان بهچهندشێوهیهكی جیاوازلهسهرچاوهمێخیهكاندانوسراوهبهلاَم جیاوازیهكانی كهمترن لههی شێوهی ناوی گۆتیهكان لهههمووشێوهكان زیاتر(lulubuna_lullume_lulubum)ن لهشمشاره بهشێوهیهی(lullu(um))هاتووهلهنوزی بهشێوهیL/nulluنیشتمانی لوللوبیهكان بهگشتی ناوچهی ئێستای سلێمانی بووه.بهتایبهتی لهدهشتی شارهزوورچهقی بهستبوولانی كهم لهسهردهمی ئاشووری نوێدا …
Read More »هـۆكـارەكـانـی روخـانی میـرنـشیـنە كـوردیـەكـان
هـۆكـارەكـانـی روخـانی میـرنـشیـنە كـوردیـەكـان زریان أحمدهادی پێشەكی بسم اللەسەرەتادەسپێكی هەمووكارێكی خێرەئێمەش دەمانەوێ دەست بەكارێكی خێربكەین بۆیەبەبسم اللەدەست پێ دەكەم هەرلەمێژووی كۆنەوەڕووخانی هەروڵات ومیرنشینێك بەندەبەچەندهۆكارێك ئەم هۆكارانەش بەڕوون وئاشكرایی لەمیرنشینەكوردیەكان بەرچاودەكەوێت وەلەمێژووی نوێدائەوەدەگوتریت ئەوەدەگوترێت بۆچی كورددەوڵەتێكی بۆخۆی دروست نەكردوەیان ئەومیرنشینانەبۆچی ڕووخان دوایی ئەوەی خاوەن قەوارەیەكی سەربەخۆیی خۆیان بوون بۆیەمن لەم ڕاپۆرتەمدادەمەوێ …
Read More »سيـاسةتى ناوةخؤى مـيـرةكانى ميرنشـيـنـى سامانى
سيـاسةتى ناوةخؤى مـيـرةكانى ميرنشـيـنـى سامانى نوسينى:كةنار زرار رشيد بـــەشی یەكەم تەوەرەی یـەكەم أ_مــێـــژووی مـــیـــرنــــشــــیــــنـــــــی ســـــــامــــــانـــــــی 261_389ك سامانیەكان خێزانێكی لە بنەرەتدا فارسن، كە رەگەكەیان درێژدەبێتەوە بۆ یەكێك لە گوندەكانی رۆژهەلاتی ئیسلامی بەناوی[سامان]، لەم كاتەدا ئەم خێزانە فەرمانرەوایی ئەم گوندەیان دەكرد، بەباپیریان دەگوترا[سامان خژاە] واتە گەورەی سامانەكان.(1) [سامان خژاە] باپیرە گەورەی سامانییەكان …
Read More »