Home / بەشی مێژووی كورد / مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

رۆڵی شەریعەت ‌و بیری نەتەوایەتی له‌ بزووتنەوەی شێخ سەعیدی پیران 1925

پ. د. عوسمان عه‌لی ئەو بزووتنەوەی لە شوبات تا نیسانی (1925ز) شێخ سەعیدی باڵۆ “پیران” سەركردایەتی كردووە, رژێمی كەمالیی لە توركیا هەژاند‌و شوێنەواری قووڵی لەسەر ژیانی سیاسییی توركیا بە گشتیی ‌و بزووتنەوەی كوردایەتی بە شێوەیەكی تایبەت بەجێهێشت. لە هەشتاكان ‌و نەوەدەكانی سەدەی بیستەم بە بایەخەوە چەندین لێكۆڵینەوە لەسەر جوڵانەوەی شێخ …

Read More »

کاری ئاژەڵداری و پیشەگەری لە باشوری کورستان و کاریگەریان لەسەر بوژانەوەپەرەسەندنە ئابوورییەکان لە سەدەی بیستەم.

ئاژەڵداری بەشێکی گرینگی لایەنی ئابووری باشووری کوردستان دەگرێتەوە لەسەدەی بیستەمدا کورد بە درێژایی مێژوو دابڕاو نەبووە لە ژیانی ناو سروشت ئەمەش بە حوکمی ئەوەی کە شوێنی جوگرافیایی کوردستان لە ناوچە شاخاوییەکاندا بووە وە لە ڕووی کومەڵایەتییەوە کوردستان بەسەر چەندین هۆزدا دابەش ببون کە ئەم هۆزانەش دەبوونە سێ بەش ئەوانیش بریتی …

Read More »

ژێرخان وسەرچاوە سەرەکیەکانی ئابووری باشووری کوردستان لەسەدەی بیستەمدا:

دلژین قه‌رەمان کۆدۆ/ قوتابی ماستەر لە زانکۆی سۆران بەشی مێژووی پێکهاتەو سەرچاوە سەرەکیەکانی ئابووری باشووری کوردستان: دەتوانین بڵێین کە ئابووری باشووری کوردستان لە سەدەی بیستەمدا ئابووریەك بووە لەسەر لایەنی کشتوکاڵ و بازرگانی و نەوت بەند بووە ، لەرووی کشتوکاڵیەوە خاکی کوردستا بە پیت بووە و دەشتای بووە کە بە کەڵکی کشتوکاڵکردن …

Read More »

ڕۆڵی نەوت لە ئابووری کوردستان

نووسینی: هەواری ڕەشدووری قوتابی ماستەر/بەشی مێژوو/زانکۆی سۆران    نەوت وەک کەرەستەیەکی خاوی پیشەسازی ڕۆڵێکی گرنگی هەیە لەسەر ئاستی جیهان، بە تایبەت دوای ئەوەی وەک کەرستەیەکی خاوی پیشەسازی لە زۆربەی پیشەسازییە پترۆکیمیاییەکان بەشداری کرد، بۆیە رۆژ لە دوای رۆژ گرنگی ئەم ماددەیە زیادی دەکرد، وە تاوەکو ئێستاشی لەگەڵ دابێت نەوت گرنگی …

Read More »

په‌ره‌سه‌ندنى ڕه‌وشى  كشتوكاڵ و پيشه‌سازى باشوورى كوردستان له‌ نێوان ساڵانى 1920-1922

ئاماده‌كردنى                                                                                                              سۆنيا صديق                                                                                                           ناوه‌رۆك پێشەکی بەشی یەکەم:   رەوشی كشتوكاڵ و پیشەوەری له‌ كوردستان (۱۹۲۰ – ۱۹۲۲)  تەوەرەی یەکەم: په‌ره‌سه‌ندنی ئابووری كشتوكاڵ له‌ كوردستاندا   یه‌كه‌م: کشتوکاڵ:          دووه‌م: توتن     سێیه‌م: لۆکە تەوەرەی دووه‌م: په‌ره‌سه‌ندنی پیشه‌سازی له‌ كوردستاندا ١) پیشەوەری: ۲) فابریکی توتن: ۳) بەرهەمی لۆکە: بەشی دووەم دەرئەنجام لیستی سه‌رچاوه‌كان پيشه‌كى …

Read More »

بازرگانیکردن لەباشوری کوردستان لەسەدەی بیستەم

حمد تاریخ  بازرگانی یەکێکە لە چالاکییە ئابوورییەکان مروڤ دەتوانێت پێداویستییەکانی خۆى لە كەلوپەل و خزمەتگوزاری دەستەبەر بکات، خالی بەیەکگەیشتنی بەرهەمهێن و بەکاربەرە تا بازرگانی گەشە بکات کەلوپەل و خزمەتگوزارییەکان بەئاسانی و تێچووی کەمتر دەکەویتە دەستی بەکاربەر، بازرگانی دابەش دەبێت بۆ دوو بەش ناوەخۆ و دەرەکی ئەرکی بازرگانی ناوەخۆ گەیاندن و …

Read More »

بارودۆخی کورد لە سەردەمی حزبی بەعسدا

ساکار خدر حمدامین/ قۆناغی چوار بەشی مێژوو-زانکۆی سۆران لە سەردەمی دەسەڵاتی حزبی بەعس لە عێراق، دانیشتوانی کورد دەیان ساڵ بەرگەی ستەم و توندوتیژییان گرتوە، ڕژێمی بەعس بە ڕابەرایەتی سەدام حوسێن سیاسەت گەلێکی بە ئامانجی بەعەرەب کردنی زۆرەملێی کورد لە دەوڵەتی عەرەبی و سەرکوتکردنی ناسنامەی نەتەوەیی و خواستەکانی بۆ ئۆتۆنۆمی جێبەجێ …

Read More »

قـــۆناغــی ســێــیەم ئـــەنفالــی نـــاوچــەی گەرمیان

‎ایمان ســەبری شــوکری‎زانــکۆی ســۆران/بــەشی مێژوو_قــۆناغــی چــوارەم‎ ‎پێشەکی‎ناوچەکانی ئەنفال ناوچەیکی جوگرافیای کۆن بوون هەر لە سەردەمی ساسانی و بێزەنتی رووبەرووی هێرش بوونەتەوە تاکو ئەو سەردەمەی کەوتە ژێر دەستی حکومەتی عێراق یاخود لکاندنەوەی بە عێراق. گرنگی شوێنی جوگرافی هەرێمی کوردستان. ئەم شوێنە گرنگی تایبەتی جیۆپۆلیتیکی هەیە، کە بایەخ بە دوو بنەمای سەرەکی …

Read More »

ڕۆڵی کورد لە پەیماننامەی سیڤەر

شەونم عەزیزناوخۆش بە گشتی مێژووی کورد بەدوو جۆر نووسراوە، یان ئەوەی کورد بەتەواوی دەکاتە قوربانی یان تاوانبار. دیارە هیچ کامیان بەتەواوی راست نیە. پەیماننامەی سیڤەر، یەکێکە لەو رووداوە سیاسییانەی کە پشکی شێری بەرکەوتوە لە سەقەتگەرایی مێژوونووسینی کوردی. سیڤەر تەنها تایبەت نیە بەکوردەوە، ئەمە راستییەکە گرنگە بوترێت. رەنگە یەکەم رێککەوتننامەی نێودەوڵەتی …

Read More »

‎هۆلۆکۆستی کورد

‎قوتابی:عمر خليل خالد‎قوتابی لە زانکۆی سۆران بەشی مێژوو قۆناغی چوارەم ‎هۆلۆکۆستی کورد وەک یەکێک لە بابەتە تراژیدی و چاوپۆشیکراو لە مێژووی نوێدا ئامادەیی هەیە، کە بە ستەم و توندوتیژی و دڕندەیی سیستماتیکی دژ بە گەلی کورد تایبەتمەندە. لە کاتێکدا دەستەواژەی “هۆلۆکۆست” بە شێوەیەکی دیاریکراو وێنەی جینۆسایدی جوولەکەکان لەڕۆژگاری جەنگی جیهانی …

Read More »