Home / بەشی مێژووی كورد / مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد (page 7)

مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

«خەونی دەوڵەتی کوردی لە نێوان و ھاتنەبوون و لەباربردنیدا» ھەڵسەنگاندنێکی ورد بۆ پەیمانی لۆزان و پرسی ویلایەتی موسڵ.

نووسین: چــرا یاســـین محمدامین    کۆتایھاتنی جەنگی جیھانی یەکەم لە ساڵی ١٩١٨دا لە مێژوودا ساتێکی وەچەرخان بوو، کە چەندین ھەل و مەرجی مێژوویی لەوەی پێش خۆی ھێنا کایەوە، وەکوو ڕووخانی چوار ئیمپراتۆریەتی گەورەی جیھان کە ئەوانیش بریتیبوون لە: «ئیمپراتۆریەتی نەمسا و مەجەر، ئیمپراتۆریەتی ئەڵمانی، و ئیمپراتۆریەتی ڕووسی، ئیمپراتۆریەتی عوسمانی» ھەروەھا …

Read More »

فەلسەفەی شۆڕشی ١٤ـی تەممووز

نووسینی چـــرا ئەو بەرەبەیانەی بنەماڵەی شا بە دەنگی تۆپ و فڕۆکە لەخەو ڕابوون ئایا ١٤ـی تەممووز شۆڕش بوو یان کودەتا؟ کارەکتەرە سەرەکیەکانی شۆڕشەکە: ھۆکاری شۆڕشەکە میکانیزمی شۆڕشەکە ئەنجامی شۆڕشەکە شۆڕش و پەیوەندی بە گەلی کورد چواردەی تەممووزی لە شیعرێکی شێخ نووری شێخ ساڵدا سەرچاوەکان فەلسەفەی شۆڕشی ١٤ـی تەممووز ١٤ـی تەمووز، …

Read More »

باشووری كوردستان لە كاتی دوورخستنەوەی شێخ مەحمود و سەرهەڵدانی چالاكی توركەكان بە سەرۆكایەتی ئۆزدەمیر پاشا 1919- 1922  

نووسینی: ئەحمەد باوەڕ زانكۆی گەرمیان – كۆلێژی پەروەردە لەو ماوەیە بەدواوە كە شێخ مەحمودی رێبەری كوردانی باشووری كوردستان، بەرەو دادگاییكردن و دواتر ژیانی بەندی و تاراوگە دوورخرایەوە، هاوكات لەگەڵ ئەوەشدا، هەلومەرجێكی نوێ‌ و بارودۆخێكی نوێ‌، لە كوردستان و ناوچەكەدا بەچڕی سەرچاوەیگرت، هەرلە دەستێوەرردانی توركە كەمالییەكان بۆ نێو كاروباری باشووری كوردستان …

Read More »

کورد لەنامەکانی میس بێڵ-دا

محەمەد حەمەساڵح تۆفیق – لەئینگلیزییەوە کردویەتی بەکوردی بەشی دوهەم/ نامەکانی ساڵانی 1922 تا کۆتایی 1925 19ى كانوونى دووەمى 1922 … هەموو شتەكانی تر زۆر بە ئاسایی دەڕۆن، بێجگە لە سنوورەكانی باكووری ڕۆژهەڵات كەوا توركەكان زیاتر مایەی سەرئێشە و ماندوێتین. لە ئێستادا ئێمە دوو هێرشی بچووكمان لەلایەن كوردەكانەوە كراوەتە سەر بە فیت …

Read More »

محەمەد ئەمین ئاغای هەمەوەند یەكەم قائمقامی قەزای چەمچەماڵ 

نووسین و ئامادەكرنی: وەهاب حەسیب محەمەد دەستپێك: خوداداد باپیرە گەورەی هۆزی هەمەوەندە، ئەو دەروێشی شێخی هەنگەژاڵی ناوچەی شلێری پێنجوێن بووە، دواتر شێخ كردویەتی بە كوڕی خۆیی و بەرهەمی ئەو خزمایەتییە چوار كوڕی ڵێكەوتۆتەوە، چەلەبی برا گەورەیان بووە و نەوەكانی شۆرەتتیان بە گزادە ڕۆیشتووە، بەگزادەكان بۆ ماوەیەكی زۆر سەرتۆپ و براگەورەی هۆزی …

Read More »

كوردناسیی ڕووسی لە چەند تێزێكی زانستیدا

  نووسینی: ئامانج نازم بیجان یەكەم: (كوردستانی ئێران لە سیاسەتی یەكێتی سۆڤییەت لە نیوەی دووەمی 1930 و 1940), تێزی دكتۆرا-كاندیداتی ناووكی (ماگۆمێدخانۆڤ ڤیكتۆر ماگۆمێدوڤیچ)ـە, بە سەرپەرشتی پڕۆفیسۆر دكتۆر (ئۆریشێڤ. ئا.ب) نووسراوە و لە ساڵی (2015) پێشكەشی زانكۆی دەوڵەتیی ئێڵێتس-بەناوی (ی.ئا. بونین) كراوە, لە هەمان ساڵدا گفتوگۆی لە بارەوە كراوە و …

Read More »

كوردانی سودان، مێژوویەكی ون و ناوێكی درەوشاوە

نووسینی/ فەرید دڵشاد لە هەفتەیەكە گرژییەكان لە نێوان جەنەڕاڵ عەبدولفەتاح بورهان فەرماندەی گشتیی هێزە چەكدارەكانی سودان و جەنەڕاڵ محەمەد حەمدان ناسراو بە حمێدتی فەرماندەی هێزی پشتیوانیی خێرا، بۆ شەڕێكی خوێناوی گۆڕاوە، بەپێی ئامارەكانی رێكخراوی تەندروستیی جیهانی، تائێستا لەو شەڕەدا زیاتر لە 400 كەس كوژراون و سەروو (3500) كەسی دیكە برینداربوون. …

Read More »

بێتواتەی خۆشناوەتی لەسەرچاوە میێژووییەکان لەسەردەمی تورک و ئینگلیزەکاندا

ئامادەکردنی:غریب زاهیر غریب       مینۆرسکی باسی پێکهاتەو بارودۆخی کوردەکان دەکات لە پێش جەنگی جیهانیەوە دەڵێت:”لەڕووی باری کۆمەڵایەتی یەوە بەشێوەیەکی گشتی کوردەکان لە سیستەمی عەشیرەتگەری پێکهاتوون، بەشێوەیەکی گشتیش عەشیرەت لە دووبەش پێکهاتووە، بەشی یەکەمییان ئاغاو دەرەبەگەکانن هەروەها خاوەنی زەوی و دەست و پێوەندەکانیان، بەشی دووەمیان جوتیارەکانن، واتە مسکێنەکان(1)، عەشیرەت لە کوردستاندا لە(بەرە)یان(تیرە) …

Read More »

وشەی ‘پێشمەرگە’ لە پێش کۆمارەوە تا دوای ڕاپەڕین

نوسینی هه‌كار ته‌ها 07504744100 کتێبی وشەی ‘پێشمەرگە’ لە پێش کۆمارەوە تا دوای ڕاپەڕین، لە نووسینی هەکار تەها، توێژینەوەیەکی زمانەوانی و وێژەیی و مێژوویییە. ئەم کتێبە لە بنەچەی وشەی ‘پێشمەرگە’ دەکۆڵێتەوە. لە پەراوێزی لێکۆڵینەوە لە وشەکەش، ڕێکخستنی پێشمەرگەیی و یەکڕەنگیی بەرگی پێشمەرگەش باس دەکرێت. جێی ئاماژەیە، مامۆستا زیرەک کەمال پێشەکی بۆ …

Read More »

تاوانه‌کانی سوپا و حکومه‌ته‌کانی ئێراق له‌دژی کورد له‌ باشووری کوردستان

 ده‌رسیم دیبه‌گه‌یی تاوانه‌کانی حکومه‌ت و ڕژێمه‌ یه‌ک له‌ دوا یه‌که‌کانی عاره‌بی ئێراقی بابه‌تێکی چاپی دووه‌می په‌رتووکی (مێژووی کوردستانێتیی شاری موسڵ)ه‌، که‌ ئێستاکه‌ له‌ژێر چاپدایه‌، به‌ڵام له‌به‌ر گرنگی و پێوه‌ندی هه‌بوونی به‌ هه‌وڵی له‌ناوبردنی ڕه‌گه‌زی (جینۆسایدکردنی) گه‌لی کورد له‌ باشووری کوردستان له‌ لایه‌ن سوپا و ده‌وڵه‌تی ئێراقه‌وه‌، به‌ پێویستم زانی دووباره‌ …

Read More »